
το άρθρο ενημερώθηκε στις 10.05.2025
Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Σχολή Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών
Τμήμα Νομικής (Αθήνα)
«ΠΜΣ Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Νομικές Σπουδές»
Έδρα:
Διεύθυνση – Πόλη διεξαγωγής: Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νομική Σχολή Ακαδημίας 47, 10672 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 368-8656, 210368-8651 E-mail : dathanas@law.uoa.gr , andlamp@law.uoa.gr
Γνωστικό Αντικείμενο – Σκοπός :
Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ‘LL.M. in International and European Law’ και στην ελληνική
γλώσσα «ΠΜΣ στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο» (LL.M.) αποσκοπεί στην εμβάθυνση και την προαγωγή της γνώσης και στην προώθηση της έρευνας στο γνωστικό αντικείμενο του διεθνούς και του ευρωπαϊκού ενωσιακού δικαίου, με συνεκτίμηση των αναγκών ανάπτυξης της χώρας. Ειδικότερα η εκπόνηση διπλωματικής εργασίας αποβλέπει στην παραγωγή επιστημονικής έρευνας υψηλού επιπέδου στα ως άνω γνωστικά αντικείμενα και στη δημιουργία επιστημόνων ικανών να συμβάλουν στην πρόοδο της επιστήμης και της διδασκαλίας.
Τίτλος Σπουδών:
Το ‘LL.M. in International and European Law’ απονέμει Δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Μ.Σ.) στις εξής ειδικεύσεις:
α) Public International Law (Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο)
β) European Union Law (Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης)
Διάρκεια σπουδών : Η χρονική διάρκεια για την απονομή του Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Μ.Σ.) με τίτλο “LL.M. in International and European Law” ορίζεται σε ένα (1) ακαδημαϊκό έτος, χωρίς να προβλέπονται φοιτητικές διακοπές, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 2 αριθμ. 1 της υπό στοιχεία Φ5/89656/Β3/13-8-2007 υπουργικής απόφασης (Β’ 1466).
Γλώσσα Διδασκαλίας: Ως γλώσσα διδασκαλίας του ‘LL.M. in International and European Law’ ορίζεται η αγγλική ενώ διαλέξεις ή/και μαθήματα μπορούν να προσφέρονται και σε άλλες γλώσσες.
Δίδακτρα: Τα τέλη φοίτησης των μεταπτυχιακών φοιτητών τα οποία ανέρχονται στα 600,00 € για κάθε εξάμηνο.
Κατηγορίες και αριθμός εισακτέων:
Προϋποθέσεις εισαγωγής και κριτήρια επιλογής υποψηφίων
1. Στο Π.Μ.Σ. για κτήση Δ.Μ.Σ. γίνονται δεκτοί όσοι:
α) έχουν πτυχίο Νομικής Σχολής ημεδαπής ή αντιστοίχου Τμήματος ή Σχολής αλλοδαπού Α.Ε.Ι., του οποίου ο τίτλος έχει αναγνωριστεί από τον ΔΟΑΤΑΠ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 34, παρ. 7 του ν. 4485/2017, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 101 παρ. 5 του ν. 4547/2018 και
β) έχουν πολύ καλή γνώση (επιπέδου Cl και άνω) μίας τουλάχιστον από τις εξής γλώσσες: αγγλική, γαλλική ή γερμανική. Με απόφαση της Σ.Ε., μπορούν να γίνουν δεκτοί και πτυχιούχοι Ανωτάτων Σχολών σεσυναφή προς το αντικείμενο της ειδίκευσης γνωστικά αντικείμενα.
2. Για την εισαγωγή στο Π.Μ.Σ. της Νομικής Σχολής, απαιτείται η επιτυχής συμμετοχή σε αξιολόγηση, γραπτή ή προφορική, από τριμελή επιτροπή που συγκροτείται από τη Συνέλευση, έπειτα από πρόταση της Συντονιστικής Επιτροπής (Σ.Ε.). Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όσοι υποψήφιοι απέκτησαν το πτυχίο τους με βαθμό τουλάχιστον «Λίαν Καλώς» ή συγκεντρώνουν βαθμό «Λίαν Καλώς» στα συναφή με τη δηλούμενη ειδίκευση μαθήματα ή είναι κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σε συναφές με τη δηλούμενη ειδίκευση γνωστικό αντικείμενο.
3. Τα εξεταστέα αντικείμενα και η μορφή της αξιολόγησης καθορίζονται ετησίως με απόφαση της Συνέλευσης, με εισήγηση της ΣΕ του Π.Μ.Σ. Η απόφαση αυτή λαμβάνεται το αργότερο μέχρι τα μέσα Ιουνίου κάθε έτους και δημοσιοποιείται στην ιστοσελίδα του ΠΜΣ. Περιγραφή των εξεταστέων αντικειμένων και της μορφής των εξετάσεων περιλαμβάνεται στην Προκήρυξη του Προγράμματος, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 8 παρ. 1 του κανονισμού.
4. Σε περίπτωση που ο υποψήφιος δεν διαθέτει τίτλο επαρκούς γλωσσομάθειας για μία από τις γλώσσες της παραγράφου 1, μαζί με την αίτηση υποψηφιότητας υποβάλλει δήλωση σχετικά με τη γλώσσα στην οποία επιθυμεί να εξετασθεί. Η εξέταση αυτή διενεργείται από μέλος Δ.Ε.Π. της Σχολής, μετά τη διενέργεια των εισαγωγικών εξετάσεων του άρθρου 8, επί νομικού κειμένου. Η βαθμολογία της ξένης γλώσσας καταχωρίζεται με τον τελικό χαρακτηρισμό «επιτυχώς» ή «ανεπιτυχώς» και όχι με αριθμητικό βαθμό.
Αριθμός εισακτέων
1. Ο αριθμός εισακτέων στο Π.Μ.Σ. δεν μπορεί να υπερβαίνει τους είκοσι πέντε (25) ανά ειδίκευση και καθορίζεται κατ’ έτος με απόφαση της Συνέλευσης, με εισήγηση της Σ.Ε..
2. Με την ίδια απόφαση, μπορούν να γίνονται επιπροσθέτως δεκτοί έως τρεις (3) δικαστικοί λειτουργοί ανά ειδίκευση, επιλεγόμενοι με βάση το βαθμό πτυχίου, την τυχόν κατοχή μεταπτυχιακού τίτλου και προφορική συνέντευξη.
3. Στην Προκήρυξη του Προγράμματος ανακοινώνεται ο ακριβής αριθμός εισακτέων και ο τρόπος εισαγωγής, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 8 παρ. 1 του κανονισμού.
Προκήρυξη – Υποβολή υποψηφιότητας
1. Το Π.Μ.Σ. προκηρύσσεται μέχρι το τέλος Μαΐου κάθε έτους, με απόφαση της Συνέλευσης, έπειτα από εισήγηση της Σ.Ε.. Στην Προκήρυξη περιλαμβάνονται, ανά ειδίκευση, τουλάχιστον:
α) οι προϋποθέσεις συμμετοχής υποψηφίων στη διαδικασία επιλογής
β) ο αριθμός εισακτέων
γ) τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν και η προθεσμία υποβολής
δ) η διαδικασία και τα κριτήρια επιλογής
ε) η ημερομηνία των εξετάσεων.
2. Κάθε υποψήφιος μπορεί να υποβάλει κατ’ έτος αίτηση υποψηφιότητας σε δύο – κατ’ ανώτατο όριο- ειδικεύσεις, είτε του ίδιου, είτε διαφορετικών Π.Μ.Σ., αλλά, εφόσον επιτύχει και στις δύο, μπορεί να εγγραφεί μόνο στην ειδίκευση που έχει δηλώσει ως πρώτη επιλογή. Το έντυπο της «αίτησης υποψηφιότητας» είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΠΜΣ.
3. Η αίτηση κατατίθεται στη Γραμματεία της Σχολής (Τμήμα Μεταπτυχιακών Σπουδών), συνοδευόμενη από όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, εντός της προθεσμίας που ορίζεται στην Προκήρυξη.
Διαδικασία επιλογής και εγγραφή επιτυχόντων
1. Η αξιολόγηση διενεργείται εντός των δύο πρώτων εβδομάδων του μηνός Σεπτεμβρίου. Μετά το πέρας της, οι συμμετέχοντες κατατάσσονται με βάση τη σειρά της βαθμολογίας τους, η οποία αποτυπώνεται με ακέραιο αριθμό και μέχρι δύο δεκαδικά ψηφία. Η οριστική σειρά επιτυχίας καταρτίζεται από τη Σ.Ε. μετά την ολοκλήρωση και των εξετάσεων ξένης γλώσσας και εγκρίνεται από τη Συνέλευση της Σχολής.
2. Επιτυχών θεωρείται ο υποψήφιος που έχει λάβει προβιβάσιμο βαθμό (5 και άνω). Σε περίπτωση εξέτασης υποψηφίων σε περισσότερα του ενός γνωστικά αντικείμενα, επιτυχών θεωρείται ο υποψήφιος που έχει λάβει προβιβάσιμο βαθμό σε κάθε ένα από αυτά.
3. Αν ο αριθμός επιτυχόντων σε μία ειδίκευση είναι μικρότερος από τον προβλεπόμενο στην ετήσια προκήρυξη του Π.Μ.Σ, εγγράφονται όλοι οι επιτυχόντες στις εξετάσεις υποψήφιοι. Αν ο αριθμός των επιτυχόντων στις εισαγωγικές εξετάσεις είναι μεγαλύτερος από τον προβλεπόμενο αριθμό εισακτέων, οι υποψήφιοι επιλέγονται με σειρά κατάταξης. Αν υπάρχουν ισοβαθμούντες με τον τελευταίο, εγγράφονται όλοι οι ισοβαθμούντες. Αν ο αριθμός των επιτυχόντων υπολείπεται των οκτώ (8), το Πρόγραμμα ή η επί μέρους ειδίκευση δύναται να μην προσφερθεί, μετά από εισήγηση της ΣΕ και απόφαση της Συνέλευσης.
4. Ο πίνακας κατάταξης περιλαμβάνει εκτός από τους επιλεγόμενους μεταπτυχιακούς φοιτητές και κατάλογο επιλαχόντων κατά σειρά επιτυχίας. Τυχόν κενές θέσεις καλύπτονται από επιλαχόντες εντός δέκα ημερών από τη λήξη της προθεσμίας εγγραφής.
5. Οι εγγραφές των μεταπτυχιακών φοιτητών αρχίζουν την επόμενη μέρα από τη συνεδρίαση της Συνέλευσης στην οποία επικυρώνεται ο πίνακας των επιτυχόντων. Η προθεσμία για τις εγγραφές είναι δεκαπέντε (15) ημέρες. Εντός της προθεσμίας αυτής, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές υποχρεούνται να δηλώνουν τα μαθήματα επιλογής τους για το πρώτο εξάμηνο. Τα μαθήματα επιλογής για το δεύτερο εξάμηνο δηλώνονται τη δεύτερη εβδομάδα μετά την έναρξη των μαθημάτων του εξαμήνου αυτού.
6. Οι πίνακες των επιτυχόντων στο Πρόγραμμα και ανά ειδίκευση και οι πίνακες των τελικώς εγγεγραμμένων μεταπτυχιακών φοιτητών καταχωρίζονται στο Μητρώο του άρθ. 15 και αναρτώνται στην ιστοσελίδα του ΠΜΣ.
Τρόπος παρακολούθησης:
Για την απόκτηση ΔΜΣ απαιτούνται συνολικά εβδομήντα πέντε (75) πιστωτικές μονάδες (ECTS). Κατά τη διάρκεια των σπουδών, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές υποχρεούνται σε υποχρεωτική παρακολούθηση και επιτυχή εξέταση μεταπτυχιακών μαθημάτων, ερευνητική εργασία και συγγραφή επιστημονικών εργασιών, καθώς και σε εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας.
Πρόγραμμα Σπουδών (Μαθήματα – ECDS)
1. Η φοίτηση στο εντατικό Π.Μ.Σ. «Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές» της Νομικής Σχολής και η απόκτηση του Δ.Μ.Σ. αντιστοιχούν σε εβδομήντα πέντε (75) πιστωτικές μονάδες. Ειδικότερα, ο φόρτος εργασίας με τον οποίο επιβαρύνεται ο φοιτητής αποτιμάται σε δέκα (10) πιστωτικές μονάδες ανά μάθημα πρώτου και δεύτερου εξαμήνου. Η μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία αποτιμάται σε δεκαπέντε (15) πιστωτικές μονάδες. Με τα δεδομένα αυτά, το ΠΜΣ απεικονίζεται, σε επίπεδο πιστωτικών μονάδων, ως εξής:
Το πρόγραμμα των μαθημάτων ανά ακαδημαϊκό εξάμηνο και ανά ειδίκευση διαμορφώνεται ως εξής:
1. Ειδίκευση «Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο»
Α’ εξάμηνο
Υποχρεωτικά μαθήματα
Κωδικός | Μάθημα | ECTS |
---|---|---|
1.1 | Θεμελιώδεις έννοιες του διεθνούς δικαίου | 10 |
1.2 | Διεθνής προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων | 10 |
Μαθήματα Επιλογής (Ένα μάθημα επιλογής)
Κωδικός | Μάθημα | ECTS |
---|---|---|
1.3 | Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας | 10 |
1.4 | Διεθνές Δίκαιο Εμπορίου (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου) | 10 |
1.5 | Κανόνες και μηχανισμοί στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης | 10 |
1.6 | Η εσωτερική αγορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Οικονομικές ελευθερίες, ανταγωνισμός) | 10 |
1.7 | Η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση | 10 |
1.8 | Δίκαιο των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης | 10 |
1.9 | Δίκαιο ελληνικής ιθαγένειας | 10 |
1.10 | Ιδιωτικό διεθνές δίκαιο | 10 |
1.11 | Δίκαιο διεθνούς διαιτησίας | 10 |
1.12 | Συγκριτικό ιδιωτικό διεθνές δίκαιο | 10 |
1.13 | Η διεθνής διάσταση του δικονομικού δικαίου | 10 |
1.14 | Σύγκριση νομικών πολιτισμών | 10 |
1.15 | Ανθρωπολογία του δικαίου | 10 |
1.16 | Θέματα κοινωνιολογίας του δικαίου | 10 |
Β’ εξάμηνο
Υποχρεωτικά μαθήματα
Κωδικός | Μάθημα | ECTS |
---|---|---|
2.1 | Τεχνικές του διεθνούς δικαίου | 10 |
2.2 | Διεθνές Δίκαιο Περιβάλλοντος και Ενέργειας | 10 |
2.3 | Διπλωματική Εργασία | 15 |
Μαθήματα Επιλογής (Ένα μάθημα επιλογής)
Κωδικός | Μάθημα | ECTS |
---|---|---|
2.4 | Επιχειρήσεις και ανθρώπινα δικαιώματα | 10 |
2.5 | Διεθνής επενδυτική διαιτησία | 10 |
2.6 | Δίκαιο διεθνών χώρων και τομέων | 10 |
2.7 | Ιστορία διεθνών θεσμών | 10 |
2.8 | Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (ΧΕΑΔ) | 10 |
2.9 | Το δίκαιο της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ) | 10 |
2.10 | Ευρωπαϊκό Δίκαιο Περιβάλλοντος | 10 |
2.11 | Ευρωπαϊκό και Διεθνές Φορολογικό Δίκαιο | 10 |
2.12 | Αρμοδιότητα και δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον ποινικό τομέα | 10 |
2.13 | Δίκαιο κατάστασης αλλοδαπών | 10 |
2.14 | Φορολογικό Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης | 10 |
2.15 | Δικονομικό διεθνές δίκαιο | 10 |
2.16 | Δίκαιο διεθνών συναλλαγών | 10 |
2.17 | Διαφθορά: εθνικές, διεθνείς και ευρωπαϊκές όψεις | 10 |
2.18 | Διεθνές και Συνταγματικό δίκαιο της οικονομίας | 10 |
2.19 | Νομικό πλαίσιο του διεθνούς εμπορίου | 10 |
2.20 | Δίκαιο της ΟΝΕ και η εφαρμογή του στην ελληνική έννομη τάξη | 10 |
2.21 | Περιβάλλον και αγορά στην Ε.Ε. | 10 |
2. Ειδίκευση «Ευρωπαϊκό Δίκαιο»
Α’ εξάμηνο
Υποχρεωτικά μαθήματα
Κωδικός | Μάθημα | ECTS |
---|---|---|
1.1 | Κανόνες και μηχανισμοί στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης | 10 |
1.2 | Η εσωτερική αγορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Οικονομικές ελευθερίες, ανταγωνισμός) | 10 |
Μαθήματα Επιλογής (Ένα μάθημα επιλογής)
Κωδικός | Μάθημα | ECTS |
---|---|---|
1.3 | Η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση | 10 |
1.4 | Δίκαιο των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης | 10 |
1.5 | Δίκαιο της ενέργειας | 10 |
1.6 | Διεθνές Δίκαιο Εμπορίου (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου) | 10 |
1.7 | Θεμελιώδεις έννοιες του διεθνούς δικαίου | 10 |
1.8 | Διεθνής προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων | 10 |
1.9 | Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας | 10 |
1.10 | Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο | 10 |
1.11 | Δίκαιο ελληνικής ιθαγένειας | 10 |
1.12 | Δίκαιο διεθνούς διαιτησίας | 10 |
1.13 | Συγκριτικό ιδιωτικό διεθνές δίκαιο | 10 |
1.14 | Η διεθνής διάσταση του δικονομικού δικαίου | 10 |
1.15 | Σύγκριση νομικών πολιτισμών | 10 |
1.16 | Ανθρωπολογία του δικαίου | 10 |
1.17 | Θέματα κοινωνιολογίας του δικαίου | 10 |
1.18 | Ευρωπαϊκό και Συγκριτικό Δημόσιο Δίκαιο | 10 |
Β’ εξάμηνο
Υποχρεωτικά μαθήματα
Κωδικός | Μάθημα | ECTS |
---|---|---|
2.1 | Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (ΧΕΑΔ) | 10 |
2.2 | Φορολογικό Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης | 10 |
2.3 | Διπλωματική Εργασία | 15 |
Μαθήματα Επιλογής (Ένα μάθημα επιλογής)
Κωδικός | Μάθημα | ECTS |
---|---|---|
2.4 | Το δίκαιο της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ) | 10 |
2.5 | Ευρωπαϊκό Δίκαιο Περιβάλλοντος | 10 |
2.6 | Διεθνές και Ευρωπαϊκό Ποινικό Δίκαιο | 10 |
2.7 | Ζητήματα διεθνούς και ευρωπαϊκού εργατικού δικαίου | 10 |
2.8 | Τεχνικές του διεθνούς δικαίου | 10 |
2.9 | Δίκαιο και τέχνη | 10 |
2.10 | Διεθνές Δίκαιο Περιβάλλοντος και Ενέργειας | 10 |
2.11 | Επιχειρήσεις και ανθρώπινα δικαιώματα | 10 |
2.12 | Διεθνής επενδυτική διαιτησία | 10 |
2.13 | Δίκαιο διεθνών χώρων και τομέων | 10 |
2.14 | Ιστορία διεθνών θεσμών | 10 |
2.15 | Δικονομικό Διεθνές Δίκαιο | 10 |
2.16 | Δίκαιο διεθνών συναλλαγών | 10 |
2.17 | Δίκαιο κατάστασης αλλοδαπών | 10 |
2.18 | Ειδικά θέματα συγκριτικού δικαίου | 10 |
2.19 | Διαφθορά: εθνικές, διεθνείς και ευρωπαϊκές όψεις | 10 |
2.20 | Περιβάλλον και αγορά στην Ε.Ε | 10 |
Τι άλλο πρέπει να ξέρω :
Χρήσιμα Έντυπα:
- Προκήρυξη : Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος (ακαδ. έτος 2025-2026)
- ΦΕΚ ίδρυσης (ή επανίδρυσης) : ΦΕΚ 3850 τ.Β’/06.09.2018 και ΦΕΚ 3318 τ.Β’/26.07.2021
- Κανονισμός Σπουδών: ΦΕΚ 5499 τ.Β’/07.12.2018 και ΦΕΚ 3318 τ.Β’/26.07.2021 και ΦΕΚ 5187 τ.Β’/25.08.2023
Περισσότερα στοιχεία :
- Ηλεκτρονική διεύθυνση ΠΜΣ: https://www.law.uoa.gr/metaptychiakes_spoydes/
- Ηλεκτρονική διεύθυνση του τμήματος: http://www.law.uoa.gr/
Διάρκεια Λειτουργίας
Το ‘LL.M. in International and European Law’ θα λειτουργήσει μέχρι και το ακαδημαϊκό έτος 2030-2031, εφόσον πληροί τα κριτήρια της εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.