
το άρθρο ενημερώθηκε στις 09.06.2025
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Σχολή Θετικών Επιστημών
Τμήμα Φυσικής
ΠΜΣ: «Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά»
(Αdvanced Functional Materials)
Έδρα:
Διεύθυνση – Πόλη διεξαγωγής: 1ος όροφος κτιρίου Γραμματειών της Σ.Θ.Ε. (κτίριο Τμήματος Βιολογίας) Πανεπιστημιούπολη ΑΠΘ 54124, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα
Τηλέφωνα: 2310-998140 E-mail : info@physics.auth.gr
Γνωστικό Αντικείμενο – Σκοπός :
Αντικείμενο του Π.Μ.Σ. είναι η ανάπτυξη, οι ιδιότητες και η τεχνολογία των προηγμένων λειτουργικών υλικών τα οποία είναι υλικά σχεδιασμένα και κατασκευασμένα με κατάλληλο τρόπο, ώστε να έχουν τις επιθυμητές ιδιότητες, επιτυγχάνοντας εφαρμοσμένη λειτουργία υψηλής τεχνολογίας. Τα Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά αποτελούν ένα καινοτόμο ερευνητικό γνωστικό αντικείμενο, που την τελευταία εικοσαετία αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς, ενώ/και καλύπτει όλες τις κατηγορίες υλικών όπως τα ανόργανα, οργανικά, υβριδικά, νανοϋλικά και χαμηλοδιάστατα υλικά, μαλακή ύλη και διεπιφάνειες με συγκεκριμένες λειτουργίες. Η έμφαση στο Π.Μ.Σ. δίνεται σε εφαρμογές που στηρίζονται σε έξυπνα υλικά, ενεργειακά υλικά, υλικά ηλεκτρονικής/οπτοηλεκτρονικής, μαγνητικά και οπτικά υλικά. Συμπεριλαμβάνονται εφαρμογές έξυπνης αξιοποίησης αδρανοποιημένων υλικών και βιομηχανικών αποβλήτων. Ο τομέας των έξυπνων λειτουργικών υλικών αποτελεί έναν διεπιστημονικό κλάδο που περιλαμβάνει τομείς της Φυσικής, Χημείας, Μηχανικής και Βιοτεχνολογίας. Ειδικότερα το Π.Μ.Σ. εστιάζει στην ανάπτυξη, την προσομοίωση και τον χαρακτηρισμό νέων υλικών με βελτιωμένες ιδιότητες για την επόμενη γενιά των εφαρμογών υψηλής τεχνολογίας. Δίνεται έμφαση στη σχέση ανάμεσα στη μέθοδο ανάπτυξης ή κατεργασίας, την ατομική δομή, τη μικρο- ή νανοδομή, τις μακροσκοπικές ιδιότητες καθώς και τις επιδόσεις των υλικών.
Σκοπός του Π.Μ.Σ. είναι η κατάρτιση ειδικευμένων επιστημόνων με διεπιστημονική παιδεία και υψηλής ποιότητας θεωρητική και πειραματική εκπαίδευση σε θέματα νέων υλικών αιχμής, που περιλαμβάνει θέμα τα ανάπτυξης, ιδιοτήτων, χαρακτηρισμού, επιλογής και βελτιστοποίησης υλικών, επιχειρηματικές δεξιότητες, διαχείριση και μεταφορά τεχνογνωσίας. Οι απόφοιτοι του Π.Μ.Σ. έχουν ένα στέρεο υπόβαθρο θεωρητικών και πειραματικών γνώσεων, που είναι απαραίτητα για την κατανόηση και τον φορμαλισμό προχωρημένων αρχών στην ανάπτυξη, στις ιδιότητες, την τεχνολογία των υλικών και των εφαρμογών τους, τις περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις και την αειφόρο ανάπτυξη και είναι ικανοί να καλύψουν τις ανάγκες των ερευνητικών κέντρων, των πανεπιστημίων και των τμημάτων Έρευνας
Ανάπτυξης της βιομηχανίας και των παραγωγικών φορέων τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα μαθησιακά αποτελέσματα και τα προσόντα όσων παρακολουθήσουν επιτυχώς το Πρόγραμμα στοχεύουν στην εξειδίκευση των αποφοίτων μέσα από ένα στέρεο υπόβαθρο θεωρητικών και πειραματικών γνώσεων, που είναι απαραίτητα για την κατανόηση και την εφαρμογή προχωρημένων θεμάτων εστιάζοντας:
– Στην ανάπτυξη, στις ιδιότητες, την τεχνολογία των υλικών και των εφαρμογών τους,- στις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις και την αειφόρο ανάπτυξη,
– στην εξοικείωση με σύγχρονες εργαστηριακές με θοδολογίες και με την εκπόνηση μελετών ιδιοτήτων και επιπτώσεων χρήσης των υλικών,
– στην ενίσχυση της γνώσης και της εμπειρίας στη χρήση ενός ευρέος φάσματος πειραματικών και θεωρητικών εργαλείων για την ανάλυση και επίλυση προβλημάτων,
– σε τρέχοντα ζητήματα ενδιαφέροντος πάνω στα λειτουργικά υλικά και σε νέες πρακτικές που εφαρμόζονται για την αντιμετώπισή τους,
– στην ανάπτυξη δεξιοτήτων στην καινοτομία και στο σχεδιασμό, τη διαχείριση και υλοποίηση ερευνητικών έργων και υπηρεσιών που σχετίζονται με τα υλικά,
– στην ενίσχυση της διεπιστημονικής προσέγγισης,- στις ανάγκες των ερευνητικών κέντρων, των πανεπιστημίων και των τμημάτων Έρευνας
-Ανάπτυξης της βιομηχανίας και των παραγωγικών φορέων τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
– στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της προσαρμοστικότητας των φοιτητών στην αγορά εργασίας μέσω της ενίσχυσης της συνεργασίας με φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα σε θέματα εφαρμοσμένης έρευνας και παραγωγής τεχνογνωσίας.
Επίσης, όσοι παρακολουθήσουν επιτυχώς το Π.Μ.Σ. μέσω των γνώσεων που αποκτούν, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να προσφέρουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες:
α) Σε Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα,
β) στην τοπική αυτοδιοίκηση και σε φορείς του δημοσίου που ασχολούνται με υλικά, κατασκευές και διατάξεις,
γ) στον ιδιωτικό τομέα, σε εταιρίες που προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες σε θέματα υλικών και
δ) σε διεθνείς οργανισμούς όπως European Union Observatory for nanomaterials, η Εuropean Materials Research Society, η European Space Agency-ΕΣΑ κ.ά.
Τίτλος Σπουδών:
Το Π.Μ.Σ. απονέμει Δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Μ.Σ.) με τίτλο «Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά» (στην αγγλική «Advanced Functional Materials»).
Το Π.Μ.Σ. δεν έχει ειδικεύσεις.
Διάρκεια σπουδών :
Η χρονική διάρκεια φοίτησης στο Π.Μ.Σ. που οδηγεί στη λήψη του Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Μ.Σ.) ορίζεται κατ’ ελάχιστο στα τρία (3) εξάμηνα, στα οποία περιλαμβάνεται και ο χρόνος εκπόνησης και κρίσης της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας.
Ο ανώτατος επιτρεπόμενος χρόνος ολοκλήρωσης των σπουδών ορίζεται σε έξι (6) εξάμηνα.
Η φοίτηση στο Π.Μ.Σ. είναι υποχρεωτική.
Γλώσσα Διδασκαλίας:
Η επίσημη γλώσσα διεξαγωγής του προγράμματος είναι η ελληνική. Σε περίπτωση αλλοδαπού διδάσκοντα ή αλλοδαπών φοιτητών υπάρχει η δυνατότητα διεξαγωγής συγκεκριμένων διαλέξεων στην αγγλική. Η συγγραφή της Μ.Δ.Ε. μπορεί να γίνει στην ελληνική ή στην αγγλική γλώσσα.
Δίδακτρα: –
Κατηγορίες και αριθμός εισακτέων:
Στο Π.Μ.Σ. γίνονται δεκτοί κάτοχοι τίτλων πρώτου κύκλου σπουδών Τμημάτων Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) της ημεδαπής και ομοταγών αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής και ειδικότερα Τμημάτων των Σχολών Θετικών Επιστημών, Τμημάτων Επιστήμης Υλικών, Τμημάτων των Πολυτεχνικών Σχολών, Τμημάτων των Επιστημών Υγείας και της Σχολής Ικάρων καθώς και πτυχιούχοι άλλων ομοειδών ή συναφών Τμημάτων Ιδρυμάτων της ημεδαπής ή ομοταγών αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής συναφούς γνωστικού αντικειμένου.
Ο αριθμός εισακτέων κατ’ έτος ορίζεται κατά ανώτερο όριο σε δεκαέξι (16) μεταπτυχιακούς φοιτητές.
Διαδικασία επιλογής:
Τα κριτήρια επιλογής των εισακτέων είναι τα εξής:
1. Βαθμός πτυχίου ή διπλώματος.
2. Χρόνος απόκτησης πτυχίου σε σχέση με τον ελάχιστο απαιτούμενο.
3. Αναλυτική Βαθμολογία σε προπτυχιακά μαθήματα που είναι σχετικά με το Π.Μ.Σ.
4. Επίδοση στην Πτυχιακή Εργασία (σχετική με το γνωστικό αντικείμενο του Π.Μ.Σ.), όπου αυτή προβλέπεται στον πρώτο κύκλο σπουδών ή άλλων εργασιών στο πλαίσιο του πρώτου κύκλου.
5. Άλλα προσόντα, όπως συστατικές επιστολές, δημοσιεύσεις, εργασίες, άλλα πτυχία, σχετική επαγγελματική εμπειρία, συνέντευξη από την Τριμελή Επιτροπή Επιλογής και Εξέτασης κ.λπ.
Η μοριοδότηση των υποψηφίων για εισαγωγή στο Π.Μ.Σ. προκύπτει ως ακολούθως:
1. Βαθμός πτυχίου ή διπλώματος [έως είκοσι πέντε τοις εκατό (25%)].
2. Χρόνος απόκτησης πτυχίου σε σχέση με τον ελάχιστο απαιτούμενο [έως δέκα τοις εκατό (10%)].
3. Αναλυτική Βαθμολογία σε προπτυχιακά μαθήματα που είναι σχετικά με το Π.Μ.Σ. [έως τριάντα τοις εκατό (30%)].
4. Επίδοση στην Πτυχιακή Εργασία (σχετική με το γνωστικό αντικείμενο του Π.Μ.Σ.), όπου αυτή προβλέπεται στον πρώτο κύκλο σπουδών ή άλλων εργασιών στο πλαίσιο του πρώτου κύκλου [έως είκοσι τοις εκατό (20%)].
5. Άλλα προσόντα, όπως συστατικές επιστολές, δημοσιεύσεις, εργασίες, άλλα πτυχία, σχετική επαγγελματική εμπειρία, συνέντευξη από την Τριμελή Επιτροπή Επιλογής και Εξέτασης κ.λπ. [έως δεκαπέντε τοις εκατό (15 %)
Πρόγραμμα Σπουδών
Το Π.Μ.Σ. διαρθρώνεται σε τρία (3) εξάμηνα και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων (ECTS) που απαιτούνται για την απόκτηση του Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών είναι ενενήντα (90).
Στο πρώτο (Α’ ) εξάμηνο διδάσκονται έξι (6) μαθήματα που αντιστοιχούν συνολικά σε τριάντα (30) ECTS.
Στο δεύτερο (Β’ ) εξάμηνο διδάσκονται οκτώ (8) μαθήματα που αντιστοιχούν συνολικά σε τριάντα (30) ECTS.
Στο τρίτο (Γ’ ) εξάμηνο εκπονείται η Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία (Μ.Δ.Ε.) που αντιστοιχεί συνολικά σε τριάντα (30) ECTS.
Α’ εξάμηνο:
Υποχρεωτικά μαθήματα
-
- Φυσική Στερεάς Κατάστασης
- Υπολογιστικές Μέθοδοι και Προσομοιώσεις Λειτουργικών Υλικών
- Ανάπτυξη Λειτουργικών Υλικών
- Νανοδομές, Ετεροδομές, και Ελαστοπλαστική Συμπεριφορά
- Μαγνητικές ιδιότητες υλικών και τεχνολογικές εφαρμογές
- Ηλεκτρονική Μικροσκοπία και Περίθλαση Ακτίνων-Χ στην Επιστήμη των Υλικών
Β’ εξάμηνο:
Υποχρεωτικά μαθήματα
-
- Ηλεκτρικές Ιδιότητες Ημιαγωγών και Μονωτικών Υμενίων – Διατάξεις στις Νέες Τεχνολογίες
- Οπτικές Ιδιότητες, Φασματοσκοπία και Εφαρμογές
- Επιλογή και Κατεργασία Υλικού
- Εργαστήριο Εκπαίδευσης στην Ερευνητική Μεθοδολογία
- Προηγμένα Θέματα και Δεξιότητες Ανάπτυξης Καινοτομίας στα Υλικά
- Μαθήματα Επιλογής
Γ’ εξάμηνο:
-
- Εκπόνηση Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας
Μαθήματα Επιλογής:
-
- Ακτινοβολία Σύγχροτρον: ιδιότητες και εφαρμογές στον χαρακτηρισμό υλικών
- Υλικά και τεχνικές στη σύγχρονη βιοϊατρική
- Ηλεκτρονική δομή και δυναμική πλέγματος νανοϋλικών
- Θερμικές και Θερμοηλεκτρικές Ιδιότητες Υλικών, Νανοδομών και Νανοδομημένων Υλικών
- Λειτουργικά κολλοειδή, κεραμικά και πολυμερή υλικά
- Οπτοηλεκτρονικές και Μικροηλεκτρονικές Διατάξεις
- Πρακτική Άσκηση
- Προηγμένα Θέματα Χαρακτηρισμού Υλικών: Εισαγωγή στην Αρχαιομετρία
- Προηγμένα Υλικά και Νανοϋλικά Μεταλλικής Μήτρας
- Προηγμένες Υπολογιστικές Μέθοδοι Προσομοίωσης Λειτουργικών Υλικών
- Υλικά χαμηλών διαστάσεων
- Προηγμένες Μέθοδοι Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας Διέλευσης και Νανοανάλυσης
- Προηγμένα θέματα ανάπτυξης, σύνθεσης και κατεργασίας υλικών
Τι άλλο πρέπει να ξέρω :
Χρήσιμα Έντυπα:
- ΦΕΚ ίδρυσης (ή επανίδρυσης) : ΦΕΚ 2620 τ.Β’/27.05.2025
- Κανονισμός Σπουδών : ΦΕΚ 2620 τ.Β’/27.05.2025
Περισσότερα στοιχεία :
- Ηλεκτρονική διεύθυνση του τμήματος: Τμήμα Φυσικής ΑΠΘ
Διάρκεια Λειτουργίας
Το Π.Μ.Σ. θα λειτουργήσει έως και το ακαδημαϊκό έτος 2028-2029, με δυνατότητα παράτασης, με την επιφύλαξη της μη πιστοποίησης του κατά την περιοδική αξιολόγηση του Τμήματος.