Περιγραφή Επαγγέλματος:
Αντικείμενο της εργασίας του είναι η πρόκληση ελεγχόμενης έκρηξης με τη βοήθεια τηλεκατευθυνόμενου ρομπότ σε διάφορους εκρηκτικούς μηχανισμούς που εντοπίζονται από το αστυνομικό σώμα, συνήθως κατόπιν σχετικής πληροφορίας προκήρυξης σε γραφεία εφημερίδας, ραδιοφώνου ή αστυνομικού τμήματος.
Ειδικότερα, ο πυροτεχνουργός ασχολείται με την πραγματοποίηση επιτόπιων ελέγχων για την ανίχνευση και την εξουδετέρωση εκρηκτικών μηχανισμών, όπως βομβών, χειροβομβίδων (απασφαλισμένων), αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών που έχουν τοποθετηθεί με διάφορους τρόπους και μέσα σε δημόσιους κυρίως χώρους, σε εμπορικά κέντρα και πολυκαταστήματα, σε ιδιωτικές περιουσίες, σε μέσα μαζικής συγκοινωνίας, σε αεροδρόμια, σε ξενοδοχεία, σε αθλητικές εγκαταστάσεις, σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, σε οικίες και γραφεία πολιτικών κ.λπ. από αγνώστους και οργανώσεις με εγκληματική δράση και συμπεριφορά.
Για το σκοπό αυτό συνεργάζεται στενά με τους αστυνομικούς, την αντιτρομοκρατική υπηρεσία, την πυροσβεστική υπηρεσία, τις ειδικές δυνάμεις και τα σώματα στρατού προκειμένου να απομακρυνθούν από τη συγκεκριμένη περιοχή οι κάτοικοι, οι περαστικοί, να διακοπεί η κυκλοφορία των οχημάτων, να εκκενωθούν τα γειτονικά κτίρια και να περικυκλωθεί η γύρω περιοχή μέσα σε ελάχιστα λεπτά για την αποφυγή θυμάτων.
Ακόμη, είναι δυνατόν να αναλαμβάνει τον αφοπλισμό διαφόρων κατοχικών ναρκών που έχουν βρεθεί κατά την εκτέλεση αναπτυξιακών έργων (π.χ. διαπλάτυνση δρόμων) σε διάφορα στρώματα του εδάφους και εμποδίζουν τη συνέχιση των σχετικών εργασιών, αλλά και προκαλούν αναστάτωση και ανησυχία σε κατοίκους της περιοχής.
Επίσης, είναι δυνατό να ζητηθεί η συνδρομή του για την εξουδετέρωση με ελεγχόμενη έκρηξη θαλάσσιων ναρκών που έχουν περισυλλεγεί στη θαλάσσια περιοχή από αλιευτικά σκάφη και λιμενικές υπηρεσίες (συνήθως βατραχανθρώπους του πολεμικού ναυτικού), εφόσον πρώτα έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των πολιτών.
Συνθήκες Εργασίας:
Εργάζεται σε ιδιαίτερα δύσκολες, επικίνδυνες και αγχογόνες συνθήκες. Η εργασία του απαιτεί απόλυτη αυτοσυγκέντρωση και ηρεμία καθώς το παραμικρό λάθος μπορεί να φέρει την καταστροφή. Η ώρα της προετοιμασίας του πυροτεχνουργού για το πλησίασμα στη βόμβα είναι η κορυφή της ανθρώπινης ψυχικής αντοχής.
Η προετοιμασία αυτή αφορά τόσο στη στολή που θα φορέσει και στον τεχνικό εξοπλισμό, όσο και στην ψυχική προετοιμασία, που είναι απαραίτητο στάδιο πριν τη στιγμή της εκκίνησης. Η ζωή του πολλές φορές εξαρτάται τόσο από την άμεση αντίδρασή του, όσο και από την πολυπλοκότητα των εκρηκτικών μηχανισμών. ʼλλωστε, αρκετοί πυροτεχνουργοί έχουν τραυματιστεί σοβαρά (ακρωτηριασμός δαχτύλων, απώλεια όρασης κ.λπ.) ή έχουν χάσει τη ζωή τους εν ώρα καθήκοντος.
Γι’ αυτό οφείλει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, να φορά ειδική αλεξίσφαιρη στολή, κράνος, γάντια και να κινείται με αργές και σταθερές κινήσεις. Το ωράριό του δεν είναι συγκεκριμένο και πρέπει να βρίσκεται συνεχώς σε επιφυλακή για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων καταστάσεων καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Επίσης, χρειάζεται να παρακολουθεί επιμορφωτικά σεμινάρια και σχετικές μετεκπαιδεύσεις από την υπηρεσία του.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Εκτός από την επίπονη και μακρά εκπαίδευση που πρέπει να υποστεί ένας εξουδετερωτής – πυροτεχνουργός, θα πρέπει να διακρίνεται για τη συγκροτημένη και ισορροπημένη ψυχοδιανοητική του κατάσταση και για τη δύναμη να επιβάλλεται στον εαυτό του.
Είναι πρόδηλο πως η επιλογή αυτού του επαγγέλματος δεν μπορεί να είναι απόρροια της τύχης. Ο πυροτεχνουργός έχει πλήρη συνείδηση της πράξης που αποτολμά και γνωρίζει ότι η εξουδετέρωση βόμβας ή ο διαμελισμός του απέχουν πιθανώς χιλιοστά του δευτερολέπτου.
Για την άσκηση του συγκεκριμένου επαγγέλματος απαιτείται, επίσης, άριστη φυσική κατάσταση, συνεχής ετοιμότητα, πειθαρχία, ηρεμία, προσοχή, αυτοσυγκέντρωση, υπευθυνότητα, μεθοδικότητα, αυξημένη παρατηρητικότητα, ψυχραιμία, αποφασιστικότητα και αυστηρή τήρηση των κανονισμών ασφαλείας για να μην υπάρξουν θύματα και να μη θέσει σε κίνδυνο τη σωματική του ακεραιότητα.
Επίσης, χρειάζεται να έχει δεξιότητες επιβίωσης, να είναι αποτελεσματικός στην εργασία κάτω από συνθήκες πίεσης και στην αντιμετώπιση δύσκολων επιχειρήσεων αφοπλισμού εκρηκτικών μηχανισμών. ʼλλωστε, σ’ αυτό το γεμάτο ιδιαιτερότητες επάγγελμα, δεν μπορεί να έχουν θέση μοιρολατρικές, υποχωρητικές και διστακτικές προσωπικότητες. Αποκλείονται επίσης όσοι έχουν έντονα και μόνιμα οικογενειακά προβλήματα ή τραυματικές εμπειρίες, που προδικάζουν ένα φοβισμένο εσωτερικό κόσμο.
Σπουδές:
Σπουδές παρέχονται στο Τμήμα Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών της Ελληνικής Αστυνομίας. Το τμήμα αυτό της Ελληνικής Αστυνομίας δημιουργήθηκε σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 357/86 (ΦΕΚ 157/τ.Α’). Αργά και σταθερά, με συνεχείς εκπαιδεύσεις που έφεραν στις τάξεις τους νέο προσωπικό, το ΤΕΕΜ της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής και το ΤΕΕΜ της Διεύθυνσης Ασφαλείας Θεσσαλονίκης επανδρώθηκαν και επεκτάθηκαν σε όλη την επικράτεια.
Έτσι πρώτα από την Αττική, έπειτα από τη Θεσσαλονίκη και μετά από όλους τους χώρους της Ελληνικής Αστυνομίας, υπήρξε αποδέσμευση του στρατού ξηράς, και τα καθήκοντα επισήμανσης, περισυλλογής και καταστροφής των εκρηκτικών μηχανισμών και αυτοσχέδιων βομβών, περιήλθαν στη δικαιοδοσία της Ελληνικής Αστυνομίας.
Η εμπειρία που απέκτησε το προσωπικό των ΤΕΕΜ μετά από δέκα χρόνια υπηρεσίας στον τομέα της αντιμετώπισης Αυτοσχέδιων Εκρηκτικών Μηχανισμών και γενικά σ’ όλο το φάσμα δραστηριοτήτων του είναι τέτοιο, ώστε έχει επικρατήσει στο χώρο του και συχνά οργανώνει εκπαιδεύσεις στις οποίες λαμβάνουν μέρος στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού, του Στρατού Ξηράς και του Λιμενικού Σώματος.
Τομείς Απασχόλησης :
Μπορεί να εργαστεί στο Τμήμα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων στις Αστυνομικές Διευθύνσεις της χώρας, ως πυροτεχνουργός του στρατού, στην πολεμική βιομηχανία, αλλά και ως εξειδικευμένος τεχνίτης εργοστασίου πυροτεχνημάτων, εφόσον λάβει την απαιτούμενη άδεια από την αστυνομία.
Άλλωστε, ορισμένοι συνταξιούχοι πυροτεχνουργοί διατηρούν εργαστήρια παρασκευής και καταστήματα πώλησης πυροτεχνημάτων κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις όπως ορίζει σχετικός νόμος περί όπλων και εκρηκτικών.
Επίσης, μπορεί να εργαστεί στο χειρισμό των πυροτεχνημάτων που εντάσσονται στα προγράμματα διαφόρων εορταστικών εκδηλώσεων. Σε κάθε περίπτωση λαμβάνουν μέτρα προστασίας, και του εαυτού τους αλλά και του κόσμου, ο οποίος φυσικά θα πρέπει να βρίσκεται σε απόσταση ασφαλείας από το σημείο της καύσης.
Ανήκει στο μόνιμο προσωπικό της αστυνομίας ή του στρατού και λαμβάνει πρόσθετα επιδόματα λόγω της επικίνδυνης φύσης του επαγγέλματος.
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)