Περιγραφή Επαγγέλματος:
Αντικείμενο της εργασίας του είναι ο σχεδιασμός, η παραγωγή και η αξιολόγηση παιδαγωγικού υλικού και παιδαγωγικού παιχνιδιού για την υποστήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας στα νηπιαγωγεία, τους παιδικούς σταθμούς, τα δημοτικά σχολεία και συναφείς εκπαιδευτικούς χώρους. Ειδικότερα, αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρίες μάθησης, τα διδακτικά μοντέλα και τη μεθοδολογία εμπειρικής έρευνας, εξετάζει διάφορες μεθόδους προσέγγισης της γνώσης και βασικές παιδαγωγικές πρακτικές για την αγωγή και την εκπαίδευση των παιδιών της πρώτης παιδικής ηλικίας.
Μελετά τις γνωστικές λειτουργίες, τα κίνητρα μάθησης και τη γνωστική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη κατά τη νηπιακή και τη μέση παιδική ηλικία. Είναι σε θέση να ορίζει παιδαγωγικούς και διδακτικούς στόχους για την παραγωγή έντυπου παιδαγωγικού υλικού σε πειραματικό επίπεδο για όλα τα γνωστικά αντικείμενα (γλώσσα, μαθηματικά, φυσικές επιστήμες, μελέτη περιβάλλοντος, δημιουργία – έκφραση, πληροφορική κ.λπ.), που αφορούν την εκπαίδευση παιδιών τριών έως οχτώ ετών.
Επίσης, αξιολογεί σε πραγματικές συνθήκες το υπάρχον έντυπο παιδαγωγικό υλικό, καθώς και το υλικό που έχει αναπτύξει πειραματικά τόσο σε εργαστηριακές συνθήκες όσο και σε χώρους αγωγής και εκπαίδευσης παιδιών πρώτης παιδικής ηλικίας και στη συνέχεια σχεδιάζει προτάσεις, τρόπους και διαδικασίες διδακτικής αξιοποίησης για την εξυπηρέτηση της μάθησης. Παράλληλα, ασχολείται με την κατασκευή και την παραγωγή, σε πειραματικό επίπεδο, ηλεκτρονικού και μη παιδαγωγικού υλικού και κυρίως εφαρμογές με τη μορφή παιχνιδιών για όλα τα γνωστικά αντικείμενα που αφορούν στην εκπαίδευση παιδιών, και την αξιολόγησή του σε εργαστηριακές συνθήκες (προσομοίωση), καθώς και σε πραγματικές συνθήκες, σε χώρους αγωγής και εκπαίδευσης παιδιών πρώτης παιδικής ηλικίας, ώστε στη συνέχεια να μπορεί να αξιοποιηθεί στα αναλυτικά προγράμματα του σχολείου.
Για το σχεδιασμό παιδαγωγικών παιχνιδιών (όπως εξερεύνησης, κίνησης, μίμησης, συμβολισμού, στρατηγικής κ.λπ.) χρησιμοποιεί μοντέλα που προέρχονται από τις επιστήμες του ανθρώπου, όπως την κοινωνιολογία, την κοινωνική ανθρωπολογία, την εθνογραφία της επικοινωνίας, τη φιλοσοφία κ.ά., και αναφέρονται στους τρόπους οργάνωσης της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, προκειμένου να οριοθετήσει τις αρχές και τις διάφορες παραμέτρους εμφάνισης και διαχείρισης ζητημάτων κοινωνικού αποκλεισμού και γενικότερων διακρίσεων μέσω του επιλεγόμενου ή σχεδιαζόμενου υλικού ή παιχνιδιού.
Η αξιολόγηση του παιδαγωγικού υλικού και του παιδαγωγικού παιχνιδιού γίνεται ως προς τη μορφή, τον τύπο και τους στόχους του εκάστοτε αναλυτικού προγράμματος και τους στόχους του ίδιου του υλικού, τους στόχους της διδασκαλίας, τη δράση των διδασκόντων, το προφίλ των μαθητών, το χώρο και το χρόνο της παιδαγωγικής παρέμβασης, ενώ λαμβάνονται υπόψη ο ρόλος και η εμπλοκή του διδάσκοντα/παιδαγωγού στα διάφορα είδη παιδαγωγικού υλικού και παιδαγωγικού παιχνιδιού.
Συνθήκες Εργασίας:
Οι συνθήκες εργασίας ποικίλλουν, ανάλογα με το φορέα απασχόλησής του. Σε περίπτωση που απασχολείται στο χώρο της δημόσιας ή ιδιωτικής εκπαίδευσης, το ωράριό του είναι συγκεκριμένο και οι συνθήκες εργασίας ιδιαίτερα ευχάριστες. Όταν εργάζεται σε κάποιον ερευνητικό φορέα ή διατηρεί δικό του γραφείο, είναι δυνατόν να καθορίζει ο ίδιος το ωράριό του.
Συχνά χρειάζεται να μετακινείται τόσο στην Ελλάδα όσο στο εξωτερικό προκειμένου να συμμετέχει σε συνέδρια και να ενημερώνεται για τα αποτελέσματα σύγχρονων στο αντικείμενο των επαγγελματικών του δραστηριοτήτων, αλλά και να παρακολουθεί επιμορφωτικά σεμινάρια.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Για να ασκήσει κανείς αυτό το επάγγελμα απαιτούνται γνώσεις παιδαγωγικής ψυχολογίας, κοινωνιολογίας, διδακτικής μεθοδολογίας, στατιστικής, γραφιστικής, εικονογράφησης, κατασκευής παιχνιδιών με τη χρήση ή όχι πολυμέσων κ.ά. Η αγάπη για τα παιδιά, η υπομονή, η κατανόηση, η προθυμία και η διάθεση για προσφορά, είναι προσόντα που πρέπει να διαθέτει.
Απαιτείται επίσης να εμπνέει σεβασμό και εμπιστοσύνη να είναι ευγενής, φιλικός και να διαθέτει επικοινωνιακές δεξιότητες. Ακόμη, χρειάζεται ενδιαφέρον για την έρευνα, παρατηρητικότητα, υψηλό αίσθημα ευθύνης, συνέπεια και ήθος.
Τέλος, η τήρηση του κώδικα δεοντολογίας, η γνώση εξειδικευμένων προγραμμάτων στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, η επιμόρφωση και παρακολούθηση εφαρμοσμένων σεμιναρίων παραγωγής παιδαγωγικού υλικού, νομικής υποστήριξης και επιχειρηματικότητας, καθώς και η συνεχής ενημέρωση για τις εξελίξεις στον τομέα του θεωρούνται απαραίτητες προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλματος.
Σπουδές:
Σπουδές σε προπτυχιακό επίπεδο παρέχονται σε όλα τα παιδαγωγικά τμήματα και στα τμήματα προσχολικής αγωγής των πανεπιστημίων. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Σπουδές σε μεταπτυχιακό επίπεδο παρέχονται σε Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, όπως για παράδειγμα αυτό του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το οποίο οργανώνει και λειτουργεί Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στο γνωστικό αντικείμενο «Παιδαγωγικό Παιχνίδι και Παιδαγωγικό Υλικό στην Πρώτη Παιδική Ηλικία».
Το ανωτέρω πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στοχεύει στην εξειδίκευση των αποφοίτων στις παρακάτω επιστημονικές δραστηριότητες μέσα στο πλαίσιο της διεπιστημονικής προσέγγισης της γνώσης: Αξιολόγηση Παιδαγωγικού Υλικού και Παιδαγωγικού Παιχνιδιού, Σχεδιασμός και παραγωγή Παιδαγωγικού Υλικού και Παιδαγωγικού Παιχνιδιού, Διδακτική αξιοποίηση Παιδαγωγικού Υλικού του Παιδαγωγικού Παιχνιδιού.
Τομείς Απασχόλησης:
Μπορεί να απασχοληθεί στην ιδιωτική και δημόσια εκπαίδευση, σε δημοτικά σχολεία, σε παιδικούς σταθμούς, σε νηπιαγωγεία, σε παιδότοπους, σε διάφορες δομές δημιουργικής απασχόλησης παιδιών, σε μουσεία για παιδιά, σε ιδρύματα φροντίδας παιδιών, σε διαγνωστικά-συμβουλευτικά κέντρα, σε ερευνητικά ινστιτούτα της Ελλάδας και του εξωτερικού, σε κέντρα κοινωνικών ερευνών, σε πανεπιστημιακά ιδρύματα, σε ιδρύματα κοινωνικής πρόνοιας ή ως ελεύθερος επαγγελματίας.
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)