Ορισμός: Ο μουσικολόγος μελετά τη μουσική και τα είδη της σε σχέση με τη μορφή, τη μελωδία, την αρμονία, τους ρυθμούς, τις κλίμακες, τα μουσικά όργανα, τους συνθέτες και εκτελεστές.
Περιγραφή: Ο μουσικολόγος ασχολείται με τη μουσικολογική έρευνα, τη θεωρία και την ιστορία της μουσικής, την κριτική μουσικών θεμάτων. Οι δραστηριότητές του εκτός από την έρευνα και κριτική, περιλαμβάνουν την επιλογή τίτλων (βιβλίων, περιοδικών, μουσικών εκτελέσεων και ηχογραφήσεων), τις παραγγελίες (βιβλιογραφικών και δισκογραφικών θεμάτων) στην Ελλάδα και το εξωτερικό, την παροχή πληροφοριών σε θέματα βιβλιογραφίας και δισκογραφίας, τη συγγραφή μουσικών κειμένων και μεταφράσεων, τη συμμετοχή σε σεμινάρια, διαλέξεις, συνέδρια και άλλες πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
Για το επάγγελμά του χρησιμοποιεί μηχανήματα ήχου, προσωπικό υπολογιστή (PC) με σύνδεση στο διαδίκτυο, μονάδα ανάγνωσης και εγγραφής οπτικών δίσκων (CD-ROM ή CD-RW) και μηχάνημα ανάγνωσης μικρομορφών (microfilms).
Προϋποθέσεις άσκησης: Για την άσκηση του επαγγέλματος δεν απαιτείται πρακτική εξάσκηση ή προϋπηρεσία, ούτε ειδική άδεια.
Νομοθετική κατοχύρωση: Δεν υπάρχει νομοθεσία που να κατοχυρώνει το επάγγελμα ούτε συγκεκριμένος σύνδεσμος ή σύλλογος.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό επάγγελμα και γι’ αυτό το πρώτο που χρειάζεται είναι το ταλέντο, που πρέπει να συνοδεύεται με τις απαραίτητες γνώσεις. Ο μουσικολόγος πρέπει να διαθέτει «μουσικό αυτί» για να ξεχωρίζει τις νότες, φαντασία, ευαισθησία, δεξιοτεχνία και κάποια υποκριτική ικανότητα. Η υπομονή και η επιμονή είναι απαραίτητα προσόντα για επιτυχημένη επαγγελματική καριέρα.
Σπουδές:
Μουσικές σπουδές παρέχονται στα Τμήματα Μουσικών Σπουδών των Α.Ε.Ι. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Καθώς επίσης και στο Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Τα τμήματα αυτά έχουν σκοπό να μεταδώσουν στους φοιτητές τους τις απαραίτητες γνώσεις μουσικολογίας και μουσικής παιδαγωγικής για να μπορέσουν να ασχοληθούν με τη μουσικολογική έρευνα και να προωθήσουν τη μουσική εκπαίδευση στη χώρα μας, επίσης περιλαμβάνουν προγράμματα εφαρμοσμένων μουσικών σπουδών στα πρότυπα των Ανωτάτων Μουσικών Ακαδημιών.
Σπουδαιότητα: Το επάγγελμα του μουσικολόγου απαιτεί ευρύτερη μουσική και ανθρωπιστική παιδεία. Είναι επίσης απαραίτητες οι γνώσεις κάποιας ξένης γλώσσας καθώς και η εξοικείωση με προσωπικούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές στον τομέα της επικοινωνίας και αναζήτησης μουσικών θεμάτων από διάφορες χώρες.
Ο μουσικολόγος πρέπει να χαρακτηρίζεται από κριτική σκέψη πάνω σε μουσικά θέματα, από ευαισθησία, κοινωνικότητα, γλωσσική ικανότητα καθώς και ικανότητα για επιστημονική και καλλιτεχνική εργασία. Η διαρκής ενημέρωση πάνω στην εξέλιξη της μουσικής σε διεθνές επίπεδο θεωρείται απαραίτητη.
Περιβάλλον ενασχόλησης:
Ο μουσικολόγος μπορεί να εργαστεί στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, σε μουσικές βιβλιοθήκες, ως καθηγητής της μουσικής εκπαίδευσης σε ωδεία, πανεπιστημιακά τμήματα, σε σχολές θεωρητικών σπουδών, ως σύμβουλος μουσικών οργανισμών ή μουσικοκριτικός με εργασία στο σπίτι, ή ως παραγωγός μουσικών εκπομπών, ως ερευνητής, κλπ.
Επαγγελματικές συνθήκες:
Ο μουσικολόγος εργάζεται σε κλειστούς χώρους και συγκεκριμένα στο ωδείο ή στο σπίτι του. Πρόκειται για εργασία πνευματική και καλλιτεχνική, που δεν παρουσιάζει άγχος. Το ωράριο εργασίας είναι κανονικό και σπάνια απαιτείται υπερωριακή απασχόληση. Κατά περίσταση, απαιτούνται ορισμένες μετακινήσεις για συμμετοχή σε σεμινάρια, συνέδρια ή μουσικές εκδηλώσεις.
Γενικά σχόλια: Ο μουσικολόγος κατέχει επαρκή μουσική υποδομή και κατάρτιση, κριτική, συγκριτική και αναλυτική σκέψη και είναι σε θέση να συμβάλλει με τις γνώσεις του και την εργασία του, στην προώθηση της μουσικής εκπαίδευσης της χώρας.
Η εργασία του μουσικολόγου υποστηρίζεται σημαντικά από τη χρήση σύγχρονου τεχνολογικού εξοπλισμού, όπως είναι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές με ανάλογο λογισμικό, τα ηλεκτρονικά μηχανήματα ήχου με ανάλογο εξοπλισμό, κλπ.