Ορισμός: Ο γυμναστής φροντίζει για την σωματική άσκηση και καλή φυσική κατάσταση των αθλητών ή άλλων ατόμων, προτείνοντας και εφαρμόζοντας τις κατάλληλες για τον καθένα μεθόδους σωματικής άσκησης.
Περιγραφή: Ο γυμναστής μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του σε διαφορετικά είδη σωματικής άσκησης, όπως η αεροβική και σουηδική γυμναστική, το τέντωμα (stretching), η ενόργανη γυμναστική, οι ασκήσεις με βάρη, ο χορός το μπαλέτο, κ.ά. Η εκγύμναση μπορεί να γίνεται ατομικά ή ομαδικά. Στην πρώτη περίπτωση ο γυμναστής πρέπει να σχεδιάσει το πρόγραμμα που θα ακολουθηθεί, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ανάγκες και απαιτήσεις του αθλούμενου. Στόχος του είναι πάντοτε η καλύτερη δυνατή εξάσκηση, η βελτίωση των σωματικών αδυναμιών, η διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης, η αποφυγή τραυματισμών. Στην περίπτωση της ομαδικής εκγύμνασης καταρτίζει το πρόγραμμα που θα ακολουθηθεί από όλη την ομάδα, με τρόπο ώστε όλα τα μέλη της να μπορούν να το παρακολουθήσουν.
Ειδικότερα, ο γυμναστής καταρτίζει το πρόγραμμα ασκήσεων, προσαρμόζει το πρόγραμμα στις ανάγκες κάθε αθλούμενου, παρακολουθεί τη σωστή εκτέλεση των ασκήσεων, καθοδηγεί και στηρίζει τους αθλούμενους ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές τους.
Σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να συνεργάζεται με προπονητές για τη σωστή εκγύμναση μιας ομάδας αθλητών. Τότε, λαμβάνει οδηγίες από τον προπονητή για τις ανάγκες της ομάδας, ή ορισμένων αθλητών και καταρτίζει το ανάλογο πρόγραμμα εκγύμνασης.
Η χαρακτηριστική αθλητική φόρμα και τα αθλητικά παπούτσια είναι τα διακριτικά στοιχεία του! Η σφυρίχτρα και το χρονόμετρο είναι αρκετές φορές χρήσιμα, ανάλογα με το είδος της γυμναστικής. Όργανα που επίσης χρησιμοποιεί ένας γυμναστής, είναι τα βάρη, κάθε είδους μηχανήματα εξάσκησης, τα αντίστοιχα σύνεργα της ενόργανης γυμναστικής και οι μπάρες των γυμναστηρίων.
Προϋποθέσεις άσκησης: Για την άσκηση του επαγγέλματος απαιτείται πτυχίο ΤΕΦΑΑ.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Ο γυμναστής πρέπει να έχει καλή σωματική διάπλαση και υγεία για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις του επαγγέλματος. Πρέπει επίσης, να αγαπά τον αθλητισμό, να έχει επικοινωνιακές ικανότητες και δεξιότητες και την ικανότητα να οργανώνει και να διοικεί άτομα και ομάδες ατόμων.
Απαραίτητο είναι να αγαπά τους νέους, να δείχνει κατανόηση στα προβλήματα και στις ανησυχίες τους, να είναι υπομονετικός, σταθερός και επίμονος και να προσπαθεί να τους μεταδώσει τις γνώσεις του με τρόπο απλό και κατανοητό.
Οφείλει να είναι δίκαιος, αντικειμενικός και αμερόληπτος στις σχέσεις του με τους μαθητές και τους γονείς, ώστε να μη δημιουργεί πικρίες και αντιδικίες μεταξύ τους. Εκτός μαθήματος πρέπει να αποτελεί καλό και χρήσιμο φίλο για τους μαθητές του.
Σπουδές:
Σπουδές στη Φυσική Αγωγή και στον Αθλητισμό μπορούν να γίνουν στα αντίστοιχα τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού των Α.Ε.Ι. : Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Οι στόχοι των ανωτέρω προγραμμάτων σπουδών είναι να οδηγήσει τους φοιτητές σε ένα σύγχρονο πτυχίο που θα ανταποκρίνεται στις πολύπλευρες ανάγκες της κοινωνίας του 21ου αιώνα, να συμβάλει στην αναβάθμιση του ρόλου του καθηγητή Φυσικής Αγωγής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, αλλά και του ρόλου του αθλητικού επιστήμονα στους χώρους της άθλησης και της άσκησης με την εισαγωγή νέων εξειδικευμένων μαθημάτων. Τα προγράμματα σπουδών διαρθρώνεται σε δύο κύκλους. Ο πρώτος κύκλος με μαθήματα γενικής κατεύθυνσης που στοχεύουν στο να καταστήσουν ικανούς τους φοιτητές να διδάξουν το μάθημα της Φυσικής Αγωγής. Ο δεύτερος κύκλος κατά τα οποία διδάσκονται οι ειδικότητες -κύριες και δευτερεύουσες- όπως προπονητικής κατεύθυνσης, αθλητικές δραστηριότητες κλειστού και ανοιχτού χώρου καθώς και ειδικότητα ελληνικών παραδοσιακών χορών.
Σπουδαιότητα: Ο γυμναστής, χρειάζεται να έχει καλή σωματική υγεία και πολύ καλή φυσική κατάσταση. Πρέπει να διακρίνεται από ενθουσιασμό και να τον μεταδίδει και στα άτομα που έχει αναλάβει να εκγυμνάζει. Ακόμα, πρέπει να έχει υπομονή και ψυχραιμία για να αντιμετωπίσει τυχόν δυσάρεστες καταστάσεις. Επίσης, ο δυναμισμός, οι ηγετικές ικανότητες, η ευσυνειδησία και η συνέπεια, καθώς και η ικανότητα διδασκαλίας και μεταδοτικότητας πρέπει να είναι ανάμεσα στα χαρακτηριστικά του.
Η ικανότητα αντίληψης του χώρου για την απόλυτη εκμετάλλευσή του με τα κατάλληλα μέσα και όργανα, αποτελεί ένα ακόμα προσόν που είναι σκόπιμο να τον διακρίνει. Τέλος, πρέπει να είναι σε θέση να εργάζεται δημιουργικά με την ομάδα.
Περιβάλλον ενασχόλησης: Ένας γυμναστής μπορεί να απασχολείται στην υπηρεσία των διαφόρων αθλητικών συλλόγων, ή ως ιδιωτικός γυμναστής αθλητών, ως προπονητής σε μια ομάδα -εθνική, τοπική, σχολείου. Ο γυμναστής επίσης, μπορεί να εργαστεί ως εκπαιδευτικός στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τέλος, έχει τη δυνατότητα να ανοίξει γυμναστήριο ή να εργαστεί εκεί ως υπάλληλος.
Επαγγελματικές συνθήκες: Ο γυμναστής στη διάρκεια της εργασίας του, η οποία του προκαλεί συχνά σωματική κόπωση, συνεργάζεται με μεγάλο αριθμό ατόμων. Αρκετές φορές, χρειάζεται να εργαστεί και κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Μπορεί ακόμη και να χρειαστεί να ταξιδέψει, συνοδεύοντας αθλητές που συμμετέχουν σε διάφορους αγώνες.
Ο φυσικός του χώρος είναι οι διάφορες αίθουσες γυμναστικής (γυμναστήρια) και τα γήπεδα, ανοιχτά και κλειστά. Είναι πολύ πιθανό οι εγκαταστάσεις που χρησιμοποιεί ο γυμναστής να μην είναι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση, γεγονός που δυσκολεύει την εργασία του τόσο από άποψη χώρου όσο και από άποψη συνθηκών εργασίας (υγρασία, κρύο και άλλα). Επίσης, λόγω της φύσης του επαγγέλματος και της συνεχούς σωματικής άσκησης, μπορεί να αντιμετωπίζει τραυματισμούς, για την αποφυγή των οποίων απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή.
Επαγγελματικές οργανώσεις: Οι νόμοι για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και ο νόμος για τον αθλητισμό, προσδιορίζουν τον Κώδικα Δεοντολογικής Συμπεριφοράς του επαγγελματία.
Γενικά σχόλια: Ο γυμναστής ασχολείται με προσοχή, υπομονή, και μεθοδικότητα με τον αθλητή, προσπαθώντας να τον φέρει στην καλύτερη δυνατή φυσική και σωματική κατάσταση, προκειμένου να αντεπεξέλθει στις αθλητικές του υποχρεώσεις.
Στο έργο του γυμναστή περιλαμβάνεται η εμψύχωση και στήριξη των αθλητών ή των αθλούμενων, ώστε να ολοκληρώσουν με επιτυχία το πρόγραμμα γύμνασής τους.