Περιγραφή Επαγγέλματος:
Αντικείμενο της εργασίας του είναι η διάγνωση, η πρόληψη, ο έλεγχος και η θεραπεία των νοσημάτων και των παθήσεων του γεννητικού συστήματος και του μαστού των ζώων, καθώς και η τεχνητή σπερματέγχυση και η αναπαραγωγική διαχείριση των εκτροφών. Ειδικότερα, κτηνίατρος κλινικής μαιευτικής και αναπαραγωγής έχοντας γνώσεις της φυσιολογίας της ενήβωσης και της αναπαραγωγής των θηλυκών, ζώων είναι σε θέση να λαμβάνει το ιατρικό ιστορικό και να προσεγγίζει διαγνωστικά πιθανά προβλήματα αναπαραγωγής.
Επίσης, προβαίνει σε κλινικές εξετάσεις του γεννητικού συστήματος των θηλυκών ζώων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη και παρακολουθεί τακτικά τη φυσιολογία του μαστικού αδένα και της διαδικασίας γαλακτοπαραγωγής. Ελέγχει την κατάσταση του εμβρύου και του νεογνού σε όλες τις φάσεις της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας. Ακόμη, εφαρμόζει διαγνωστικές και θεραπευτικές τεχνικές για την αντιμετώπιση νοσημάτων ή παθήσεων που αφορούν το γεννητικό σύστημα και σχετίζονται με μαιευτικά, λοιμώδη, παρασιτικά, διατροφικά, μεταβολικά ή τραυματικά αίτια, καθώς και με τις μαιευτικές επεμβάσεις για την πρόληψη ή αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών.
Παράλληλα, ασχολείται και με τον τρόπο διαχείρισης των ζώων στις εκτροφές, τη διάγνωση και θεραπεία της παθολογικής συμπεριφοράς και τον προσδιορισμό των ανάλογων οικονομικών επιπτώσεων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενασχόληση με την κλινική φαρμακολογία και τη βιοτεχνολογία της αναπαραγωγής με έμφαση στη μεταφορά εμβρύων και την εξωσωματική γονιμοποίηση. Ακόμα ο κτηνίατρος μελετά τη φυσιολογία της ενήβωσης και της αναπαραγωγής των αρσενικών κατοικίδιων ζώων και πραγματοποιεί κλινικές εξετάσεις σχετικά με τη βιοχημεία σπέρματος.
Αντικείμενό του αποτελεί, επίσης, η συλλογή, η εκτίμηση, η επεξεργασία και η έγχυση σπέρματος στο γεννητικό σωλήνα των θηλυκών ζώων. Σε περίπτωση που διαγνώσει νοσήματα ή παθήσεις που αφορούν το γεννητικό σύστημα και σχετίζονται με λοιμώδη, παρασιτικά, διατροφικά, μεταβολικά ή τραυματικά αίτια είναι δυνατόν να προχωρήσει σε συντηρητική και χειρουργική θεραπεία.
Συνθήκες Εργασίας:
Συνήθως εργάζεται σε μονάδες κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ή στα εξωτερικά ιατρεία κτηνιατρικών κλινικών. Ακολουθεί συγκεκριμένο ωράριο εργασίας, αλλά είναι πιθανές και οι υπερωρίες κυρίως σε περιπτώσεις αντιμετώπισης έκτακτων μαιευτικών περιστατικών. Σε αυτήν την περίπτωση χρειάζεται να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση της προσωπικής του υγείας και να φορά ειδική φόρμα, γάντια και μάσκα προσώπου.
Επίσης, μέρος της εργασίας του πραγματοποιείται σε γραφείο, όπου έχει στη διάθεσή του όλον τον απαραίτητο υλικοτεχνικό εξοπλισμό. Συνήθως αποτελεί μέλος μιας διεπιστημονικής ομάδας, που αναλαμβάνει συγκεκριμένο κλινικό ή ερευνητικό έργο, ενώ συχνά χρειάζεται να παρακολουθεί επιμορφωτικά σεμινάρια και να λαμβάνει μέρος σε επιστημονικά συνέδρια στο αντικείμενό του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Απαιτείται άρτια επαγγελματική κατάρτιση στο γνωστικό αντικείμενο της κλινικής μαιευτικής και κτηνιατρικής αναπαραγωγής, ενδιαφέρον, για την έρευνα, αγάπη για τα ζώα, και σχολαστική τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας. Επίσης, η κριτική ικανότητα, η αναλυτική σκέψη και το ομαδικό πνεύμα, βασικά προσόντα για το συγκεκριμένο επαγγελματία.
Ακόμη, η καλή γνώση ξένων γλωσσών, η γνώση ηλεκτρονικού υπολογιστή, η επιδεξιότητα στη χρήση εργαστηριακού εξοπλισμού, η δυνατότητα για συχνές μετακινήσεις και η γνώση της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την αναπαραγωγική διαχείριση των εκτροφών διευκολύνουν τη δουλειά του.
Σπουδές:
Σπουδές μπορούν να γίνουν στο Τμήματα Κτηνιατρικής των Α.Ε.Ι. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Παράλληλα, στο Τμήμα Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας λειτουργεί Πρόγραμμα Κλινικής ή Εργαστηριακής Μετεκπαίδευσης, το οποίο απευθύνεται σε κτηνιάτρους καθώς και σε αποφοίτους συναφών με την κτηνιατρική επιστήμη Τμημάτων Α.Ε.Ι. Η διάρκεια της μετεκπαίδευσης είναι δωδεκάμηνη, αν και υπό ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να κυμαίνεται από έναν έως 24 μήνες. Σκοποί του προγράμματος είναι η παροχή μεταπτυχιακής κλινικής ή εργαστηριακής εμπειρίας, η παροχή εξειδικευμένης γνώσης, η ενημέρωση για τα πλέον σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα και η εκπαίδευση στην αναζήτηση, στην αξιολόγηση και στην εφαρμογή των σύγχρονων επιστημονικών δεδομένων.
Η μετεκπαίδευση περιλαμβάνει πρωτίστως κλινική ή εργαστηριακή άσκηση ή συνδυασμό αυτών των δύο, καθώς και παρακολούθηση διαλέξεων, συμμετοχή σε φροντιστηριακές ασκήσεις, συγγραφή επιστημονικών άρθρων κ.λπ. Επιπρόσθετα, παρέχει τη δυνατότητα για απόκτηση Διδακτορικού Διπλώματος σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα των μελών Δ.Ε.Π. του συγκεκριμένου τμήματος, μετά από σπουδές διάρκειας τουλάχιστον έξι διδακτικών εξαμήνων.
Μπορεί επίσης κάποιος να φοιτήσει στη Στρατιωτική Σχολή Σ.Σ.Α.Σ, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο οποίο η φοίτηση διαρκεί δέκα εξάμηνα, οι δε απόφοιτοι ονομάζονται -κατά κλάδο- ανθυπολοχαγοί, σημαιοφόροι, ανθυποσμηναγοί.
Τομείς Απασχόλησης:
Μπορεί να εργαστεί τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, σε πανεπιστημιακά ιδρύματα, σε ερευνητικά κέντρα σε διάφορους τομείς της κτηνιατρικής επιστήμης που χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε., σε κέντρα πραγματοποίησης τεχνητής σπερματέγχυσης και ελέγχου της μετεμφύτευσης γονιμοποιημένων ωαρίων στα θηλαστικά ζώα, σε διαγνωστικά κέντρα λοιμωδών και παρασιτικών νοσημάτων ζώων, σε εργαστήρια για τον έλεγχο των ζωοανθρωπονόσων, στο Τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νόσων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στις κτηνιατρικές υπηρεσίες των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, στον Εθνικό Φορέα Ελέγχου Τροφίμων, στο Κτηνιατρικό Τμήμα του Υγειονομικού Σώματος των Ενόπλων Δυνάμεων, στην Αστυκτηνιατρική Υπηρεσία της Ελληνικής Αστυνομίας, στον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων, στην Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος, στον Ελληνικό Οργανισμό Γάλακτος, στο Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας, στην Ελληνική Κτηνιατρική Εταιρεία, σε αγροτικά και ιδιωτικά κτηνιατρεία, σε βιομηχανικά σφαγεία επεξεργασίας και τυποποίησης κρέατος και κρεατοσκευασμάτων, σε βιομηχανίες τροφίμων, σε γαλακτοβιομηχανίες, σε ιδιωτικές κτηνοτροφικές μονάδες βοοειδών ή αιγοπροβάτων ή χοίρων ή πτηνών, στην εκτροφή και παθολογία ιπποειδών, σε ιχθυοτροφικές μονάδες, στην εμπορία κτηνιατρικών ειδών και στις βιομηχανίες ζωοτροφών κ.α., αλλά και ως ιδιώτης κτηνίατρος ασχολούμενος με την εκτροφή και περίθαλψη των παραγωγικών ζώων κ.λπ.
Αναλυτικότερα, και σύμφωνα με το Π.Δ. 344/2000, το οποίο καθορίζει τις επαγγελματικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες, στις οποίες είναι υποχρεωτική η απασχόληση κτηνιάτρων, οι πτυχιούχοι Τμημάτων Κτηνιατρικής μπορούν να απασχοληθούν:
- Σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις ζωϊκής ή μεικτής παραγωγής, σε γεωργοκτηνοτροφικές ή κτηνοτροφικές βιομηχανίες, τράπεζες, εταιρείες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.
- Στην πρόληψη και καταπολέμηση των οποιασδήποτε αιτιολογίας νοσημάτων των θηλαστικών ζώων, πτηνών, ιχθύων, λοιπών υδρόβιων σπονδυλωτών, ωφέλιμων εντόμων, καθώς και στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των παραπάνω ειδών.
- Στην ίδρυση και λειτουργία ιατρείων, κλινικών και ενδιαιτημάτων μικρών και μεγάλων ζώων, άγριων ζώων και πτηνών, καθώς και κτηνιατρικών μικροβιολογικών, βιοχημικών, παθολογοανατομικών και ιστολογικών εργαστηρίων.
- Σε κτηνιατρικές πράξεις, επεμβάσεις, κτηνιατροδικαστικές εκθέσεις, πιστοποιήσεις θανάτου ζώων ανεξαρτήτως αιτίας, καθώς και έκδοση κτηνιατρικών γνωματεύσεων και βεβαιώσεων.
- Στην ίδρυση και λειτουργία εργαστηρίων ελέγχου τροφίμων ζωϊκής προελεύσεως.
- Στο σχεδιασμό και εφαρμογή της ανάλυσης επικινδυνότητας των τροφίμων στα κρίσιμα σημεία ελέγχου, στις βιομηχανίες παραγωγής, επεξεργασίας, μεταποίησης και τυποποίησης τροφίμων ζωϊκής προέλευσης.
- Στον προγραμματισμό, έλεγχο και εκτέλεση της τεχνητής σπερματέγχυσης.
- Στην εφαρμογή, εκτέλεση και έλεγχο της μετεμφύτευσης γονιμοποιημένων ωαρίων στα θηλαστικά ζώα.
- Στην παραγωγή, τυποποίηση, συσκευασία, εμπορία και διάθεση των κτηνιατρικών φαρμάκων, βιολογικών προϊόντων ζωϊκής προέλευσης ή άλλων φαρμακευτικών ουσιών για κτηνιατρική χρήση.
- Στη χορήγηση κτηνιατρικών συνταγών, απαραίτητων για την εμπορία, διάθεση και χρήση των κτηνιατρικών φαρμακευτικών προϊόντων.
- Στην ίδρυση και λειτουργία κτηνιατρικών φαρμακείων και φαρμακαποθηκών.
- Στην παραγωγή, εμπορία, διάθεση, έλεγχο και τυποποίηση ζωοτροφών, συμπυκνωμάτων, προσθετικών, καθώς και κτηνοτροφικών μηχανημάτων, εργαλείων και σκευών.
- Στη διοίκηση, διαχείριση, εκμετάλλευση και αξιοποίηση των βοσκοτόπων.
- Σε δραστηριότητες ζωϊκής φύσης και των προϊόντων της.
- Σε ζωολογικούς κήπους, πάρκα, εθνικούς δρυμούς, υδροβιότοπους και εκτροφεία θηραμάτων.
- Στην παραγωγή, επιλογή και εμπορία ζωϊκού αναπαραγωγικού υλικού.
- Στη διαλογή, επεξεργασία, τυποποίηση και βιομηχανική επεξεργασία ζωικών και αλιευτικών προϊόντων, πρωτογενών και δευτερογενών, στον ποιοτικό, τεχνολογικό και υγειονομικό έλεγχό τους, καθώς και στη διατήρηση, διακίνηση και διαφήμιση αυτών.
- Στην οργάνωση και λειτουργία ζωαγορών, σφαγείων, κρεαταγορών, ιχθυοσκαλών, ψυκτικών χώρων και λοιπών εγκαταστάσεων παραγωγής και εμπορίας ζωικών προϊόντων.
- Στη σύνταξη μελετών για τη δημιουργία, επέκταση και εκσυγχρονισμό κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και εγκαταστάσεων παραγωγής και εμπορίας ζωικών προϊόντων.
- Σε δραστηριότητες σχετικές με την προστασία, αξιοποίηση και διατήρηση της ισορροπίας του φυσικού περιβάλλοντος.
- Σε συγκεντρώσεις κτηνοτροφικών προϊόντων.
- Σε συστηματικές απεντομώσεις και απολυμάνσεις χώρων και πλοίων.
- Σε εργασίες σχετικές με την ασφάλιση του ζωϊκού κεφαλαίου και της ζωϊκής παραγωγής.
- Στην παροχή γνωμοδοτήσεων σε ινστιτούτα και οργανώσεις καταναλωτών.
- Στην ίδρυση μονάδων εκτροφής πειραματοζώων.
- Σε επιχειρήσεις παραγωγής και εμπορίας ιχθυογενετικού υλικού και στην παραγωγή, τυποποίηση και έλεγχο ιχθυοτροφών.
- Στην ανάπτυξη προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών, για την οργάνωση, διαχείριση και έλεγχο των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
- Στον έλεγχο υπολειμμάτων από τη χρήση κτηνιατρικών φαρμακευτικών ουσιών σε προϊόντα και στο περιβάλλον.
- Στην πιστοποίηση γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων.
- Στη συλλογή, αξιολόγηση, συντήρηση, πιστοποίηση και χρησιμοποίηση γενετικών πόρων.
- Στην παρακολούθηση των παραγωγικών διαδικασιών στις γεωργοκτηνοτροφικές επιχειρήσεις, καθώς και στην πιστοποίηση των σχετικών διαδικασιών για την έκδοση πιστοποιητικών ολικής ποιότητας.
- Στον τεχνολογικό και περιβαλλοντολογικό έλεγχο στις γεωργοκτηνοτροφικές επιχειρήσεις, καθώς και στην πιστοποίηση των σχετικών διαδικασιών για την έκδοση των αντίστοιχων πιστοποιητικών.
Παράλληλα, οι Στρατιωτικοί Κτηνίατροι, απόφοιτοι της ΣΣΑΣ υπηρετούν στην Κτηνιατρική Υπηρεσία των Ενόπλων Δυνάμεων (Στρατό, Ναυτικό και Αεροπορία) και ασχολούνται με τον έλεγχο των τροφίμων και των νερών που καταναλώνονται από τις Ένοπλες Δυνάμεις, τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων της χώρας (σε ειρηνευτικές αποστολές), την αναπαραγωγή σκύλων – φρουρών, την εκπαίδευση και την υγειονομική τους κάλυψη, τη συμβολή στη μέτρηση του βαθμού μόλυνσης του περιβάλλοντος από φυσικά και χημικά αίτια και τον εντοπισμό τυχόν προσβολής με ραδιολογικές, βιολογικές και χημικές ουσίες.
Οι Κτηνιατρικές Μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων είναι: το Κέντρο Βιολογικών Ερευνών Στρατού (ΚΒΙΕΣ) στην Αθήνα, το Γ’ Κτηνιατρικό Νοσοκομείο στη Θεσσαλονίκη, το Κέντρο Εκπαιδεύσεως Νοσηλείας Κτηνιατρικού στη Λάρισα, τα Αποσπάσματα Κτηνιατρικής Υποστήριξης της Αλεξανδρούπολης, της Σούδας, της Τρίπολης, των Ιωαννίνων και της Κοζάνης και το Κέντρο Εκπαιδεύσεως Φρουρών – Σκύλων στην Αθήνα (υπάγεται στο ΓΕΑ) και το συστεγαζόμενο Κέντρο Εκπαίδευσης Γερακιών.
Εκτός από τις θέσεις αυτές, οι στρατιωτικοί κτηνίατροι υπηρετούν και σε διοικητικές θέσεις Επιτελείων Σχηματισμών, με αντικείμενο το συντονισμό και την άσκηση κτηνιατρικού έργου στην περιοχή ευθύνης του Σχηματισμού. Τέλος, οι στρατιωτικοί κτηνίατροι έχουν το δικαίωμα, κατά τον ελεύθερο χρόνο τους, να ασκούν ιδιωτικό επάγγελμα σχετικό με τις σπουδές τους (π.χ. έρευνα, εκπαίδευση, εργαστηριακός έλεγχος τροφίμων, ιατρείο μικρών κατοικίδιων ζώων κ.ά.).
Η εξειδίκευση στην κλινική μαιευτική και την αναπαραγωγή προσφέρει θετικές διεξόδους εργασίας τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενασχόληση με την περιγεννητική παθολογία και τη χειρουργική του μαστικού αδένα. Τέλος, προοπτικές εργασίας υπάρχουν στον τομέα της έρευνας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση κλινικών περιστατικών που σχετίζονται με λοιμώδη, παρασιτικά, διατροφικά, μεταβολικά, τραυματικά αίτια, καθώς με και τον τρόπο διαχείρισης των ζώων στις εκτροφές.
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)