Το μέλλον της εργασίας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης


 

Εργασίες φοιτητών του τμήματος  Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης  που διακρίθηκαν  στο 30ο Φοιτητικό Διαγωνισμό του περιοδικού Οικονομική Επιθεώρηση με  τίτλο: «Τεχνητή Νοημοσύνη: Απειλή ή ευκαιρία για την ανθρωπότητα;».

Η εργασία των φοιτητών Κωνσταντίνου Κοκκωνίδη  – Σταμούλη, Ραφαήλ – Μαρίνο Βαργιακάκη : Το μέλλον της εργασίας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

Εισαγωγή

Στο συνεχώς εξελισσόμενο τοπίο της τεχνολογικής προόδου, η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) αναδύεται ως η καταλυτική δύναμη που προβλέπεται να αλλάξει την οικονομία. Καθώς οι επιχειρήσεις εξερευνούν και χρησιμοποιούν τη νέα τεχνολογία μετασχηματίζουν τα λειτουργικά τους πρότυπα αναδιαρθρώνοντας αντίστοιχα την αγορά εργασίας. Η προσέγγιση της σχέσης αγοράς εργασίας – ΤΝ διαφοροποιείται από προηγούμενες τεχνολογικές καινοτομίες (π.χ. βιομηχανικά ρομπότ). Στη περίπτωση της ΤΝ η ταχύτητα της αυτοματοποίησης, πραγματοποιείται πολύ πιο γρήγορα από την 2η βιομηχανική επανάσταση1, το εύρος εφαρμογών διαφέρει και η χρήση της, μέχρι στιγμής, είναι κυρίως συμπληρωματική των εργασιών του επαγγέλματος. Οι εμπειρικές αναλύσεις βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο και οι μελέτες που συμφωνούν μεταξύ τους είναι περιορισμένες. Παρ΄ όλα αυτά, θεωρούμε ότι ήδη υπάρχουν κάποια μοτίβα που, συνδυάζοντας την οικονομική σκέψη, μπορούν να θέσουν ένα αρχικό πλαίσιο.

Μακροχρόνιες μεταβολές και συμπεράσματα

Μακροχρόνια, σε αντίθεση με το πρώτο στάδιο, που επωφελούνται άμεσα οι εργαζόμενοι με τεχνολογική εξειδίκευση, θεωρούμε ότι θα βρεθούν σε κίνδυνο αυτοί που θα έχουν μόνο δεξιότητες ανάλυσης δεδομένων / προγραμματισμού χωρίς να διαθέτουν δεξιότητες δημιουργικής σκέψης. Αναμένουμε επίσης πως η ανισότητα μεταξύ ειδικευμένων και ανειδίκευτων μετριάζεται και πιθανόν μειώνεται, σε αντίθεση με το πρώτο στάδιο. Ο λόγος έγκειται στο ότι όσο αξιοποιείται ένα σύστημα όπως το GPT δίνεται η ευκαιρία σε εργαζομένους με λιγότερες δυνατότητες (και πιθανόν χαμηλότερη ειδίκευση) να γίνουν αποδοτικότεροι (Noy 2023). Λαμβάνοντας υπόψιν τα εκτεθειμένα επαγγέλματα η ανάγκη για δημιουργικότητα και αξιολόγηση πληροφοριών προβλέπεται να ενισχυθεί ως δεξιότητα των εργαζόμενων (Poulikas 2021). Συνδυάζοντας τα παραπάνω και προσθέτοντας τον παράγοντα της παραγωγικότητας είναι λογικό να αναμένουμε μειώσεις στις ώρες εργασίας στα περισσότερα εκτεθειμένα επαγγέλματα.

Ακόμα και αν ένα επάγγελμα μπορεί να αντικατασταθεί εξ’ ολοκλήρου το κόστος της τεχνολογίας θα πρέπει να συγκρίνεται με αυτό του εργαζομένου (McKinsey Global Institute 2023). Επεκτείνοντας την υπόθεση μπορούμε να θεωρήσουμε ότι το κόστος ολικής υποκατάστασης ενός εργαζομένου όσο περνάει ο χρόνος θα μειώνεται, αφού η τεχνολογία θα βελτιώνεται, όσο όμως αυτό συμβαίνει οι άνθρωποι θα μετασχηματίζουν τις δεξιότητες και η αγορά εργασίας θα μετατοπίζεται όλο και περισσότερο είτε σε επαγγέλματα υψηλής έκθεσης – υψηλής συμπληρωματικότητας είτε σε επαγγέλματα με δεξιότητες όπως η δημιουργικότητα. Τέλος η ισορροπία της αγοράς στους μισθούς και στα επίπεδα απασχόλησης θα διαμορφωθεί κυρίως από τα μελλοντικά πρότυπα επενδύσεων και το επίπεδο μετακίνησης των εργαζομένων μεταξύ επαγγελμάτων (Webb 2020). Συμπεραίνοντας οι παράγοντες που μετατρέπουν το ρίσκο σε ευκαιρία είναι η προθυμία για αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας και η βελτίωση των δεξιοτήτων δημιουργικής σκέψης.

 

Το πλήρες κείμενο της εργασίας των φοιτητών:  Το μέλλον της εργασίας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης

 

ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΑΡΘΡΟΥ