Περιγραφή Επαγγέλματος:
Αντικείμενο της εργασίας του είναι η συστηματική μελέτη των μορφών ανθρώπινης συμπεριφοράς στον εργασιακό και οικονομικό τομέα της καθημερινής δραστηριότητας και ζωής, καθώς και της συμπεριφοράς στο πλαίσιο ευρύτερων εργασιακών οργανισμών.
Ειδικότερα, ο ψυχολόγος αυτός χρησιμοποιεί κατάλληλες μεθοδολογίες, εργαλεία και τεχνικές, προκειμένου να διερευνήσει την πολυπλοκότητα που παρατηρείται στις εργασιακές και οικονομικές σχέσεις και συμπεριφορές λόγω της τεχνολογικής και οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και την οργάνωση του εργασιακού χώρου και πλαισίου.
Σκοπός του είναι να συμβάλει στην προαγωγή της επιστημονικής γνώσης, εφόσον σήμερα είναι γενικά παραδεκτό ότι οι νομοθετικές, διοικητικές και οργανωτικές ρυθμίσεις δεν μπορούν να είναι αποτελεσματικές χωρίς επαρκή γνώση της ανθρώπινης συμπεριφοράς στα αντίστοιχα πλαίσια.
Επίσης, στα επαγγελματικά του ενδιαφέροντα εντάσσονται βασικές έννοιες της οργανωτικής ψυχολογίας, όπως η αξιολόγηση προσωπικού, η κατάρτιση και εκπαίδευση προσωπικού, τα κίνητρα εργασίας και οι μέθοδοι άσκησης της ηγεσίας, η μελέτη της δομής, ανάπτυξης και μεταβολής των οργανισμών, οι συγκρούσεις στον εργασιακό χώρο, το εργασιακό άγχος και η επαγγελματική εξουθένωση, η ασφάλεια και ψυχική υγεία του εργατικού δυναμικού, το περιβάλλον εργασίας και πολλά άλλα θέματα.
Παράλληλα, είναι δυνατόν να ασχολείται και με έρευνες αγοράς και παρατήρηση της καταναλωτικής συμπεριφοράς του κοινού. Στην περίπτωση αυτή επεξεργάζεται στοιχεία σε σχέση με τη διαφήμιση και τις ψυχολογικές της παραμέτρους, ερευνά στάσεις και αντιλήψεις για τη χρήση τους και εξετάζει διάφορες παραμέτρους της οικονομικής συμπεριφοράς των ανθρώπων, όπως είναι η αποταμίευση, η κατανάλωση συγκεκριμένων προϊόντων, η οικονομική επίδειξη, η φοροδιαφυγή κ.λπ..
Τέλος, συνεργάζεται με άλλους επιστήμονες, όπως οικονομολόγους, εργονόμους, διαφημιστές, εργασιακούς συμβούλους κ.ά. για την πραγματοποίηση μακροχρόνιων ερευνών αναφορικά με ζητήματα της οργανωτικής και οικονομικής ψυχολογίας, όπως είναι η λήψη οικονομικών αποφάσεων σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος ή η επίδραση του εργασιακού περιβάλλοντος στην ανάπτυξη ψυχοπαθολογίας μεταξύ των εργαζομένων σε έναν εργοστασιακό χώρο κ.ά.
Συνθήκες Εργασίας:
Οι συνθήκες εργασίας σχετίζονται άμεσα με το φορέα απασχόλησής του και σε γενικές γραμμές θεωρούνται πολύ καλές. Σε περίπτωση που απασχολείται σε ερευνητικό φορέα, είναι δυνατόν να καθορίζει ο ίδιος το ωράριό του. Συνήθως αντιμετωπίζει φόρτο εργασίας, ενώ είναι συχνές και οι υπερωρίες, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις επιτόπιας έρευνας.
Σε κάθε περίπτωση είναι υποχρεωμένος να συνεργάζεται με άλλους επιστήμονες για την εκτέλεση της εργασίας του. Πολλές φορές χρειάζεται να μετακινείται στο εξωτερικό προκειμένου να συμμετέχει σε συνέδρια και να ενημερώνεται για τα αποτελέσματα σύγχρονων ερευνών στο αντικείμενο των επαγγελματικών του ενδιαφερόντων.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Χρειάζεται να έχει έφεση για την έρευνα και παρατηρητικότητα, να είναι συνεργάσιμος και να διαθέτει αναλυτική και συνθετική σκέψη. Επίσης, απαιτούνται γνώσεις ψυχολογίας, κοινωνιολογίας, οικονομίας και μάρκετινγκ.
Οι γνώσεις μαθηματικών και στατιστικής, η ευχέρεια στη χρήση εξειδικευμένων προγραμμάτων στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και η προσαρμοστικότητα σε απαιτητικό περιβάλλον εργασίας διευκολύνουν το έργο του.
Ακόμη, το ήθος, η εχεμύθεια, ο σεβασμός της διαφορετικότητας και οι επικοινωνιακές δεξιότητες είναι σημαντικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματός. Επίσης, απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η δυνατότητα για συχνές μετακινήσεις, η καλή γνώση ξένων γλωσσών, η τήρηση του κώδικα δεοντολογίας και η συνεχής ενημέρωση για τις εξελίξεις στον τομέα του σε διεθνές επίπεδο.
Σπουδές:
Σπουδές Ψυχολογίας μπορούν να γίνουν στα τμήματα Ψυχολογίας των Πανεπιστημίων. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Σπουδές σε μεταπτυχιακό επίπεδο παρέχονται σε σχετικά Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, όπως για παράδειγμα αυτό του τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, που οργανώνει Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Οργανωτική και Οικονομική Ψυχολογία».
Τομείς Απασχόλησης:
Μπορεί να απασχοληθεί σε τμήματα ανθρώπινων πόρων ελληνικών και διεθνών επιχειρήσεων, σε εταιρείες συμβούλων εργασίας και επιχειρήσεων, σε εταιρείες επιλογής προσωπικού και σε εργοστασιακούς χώρους, σε ερευνητικά ινστιτούτα της Ελλάδας και του εξωτερικού, σε κέντρα κοινωνικών ερευνών, σε πανεπιστημιακά ιδρύματα, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στη Δημόσια Διοίκηση, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση κ.α.
Ως πτυχιούχος τμήματος Ψυχολογίας μπορεί να εργαστεί τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, σε κέντρα υγείας, σε Ιδρύματα Κοινωνικής Πρόνοιας κ.λπ., ή ως ελεύθερος επαγγελματίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, όλο και περισσότερο γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της προσφοράς του ειδικού ψυχολόγου στο χώρο της διαφήμισης, του μάρκετινγκ και της έρευνας αγοράς και κυρίως της ερευνητικής συνεισφοράς του στην κατανόηση της όλης οικονομικής συμπεριφοράς των Ελλήνων, από την επιδεικτική κατανάλωση και τον τζόγο, μέχρι τη φοροδιαφυγή και τη φοροκλοπή, φαινόμενα που ποτέ δεν έχουν μελετηθεί στον ελληνικό χώρο από την άποψη των συμπεριφορικών τους παραμέτρων.
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)