Περιγραφή Επαγγέλματος:
Ο σύμβουλος εκπαιδευτικού και επαγγελματικού προσανατολισμού, βοηθά κυρίως τους νέους, μέσα από διεργασίες και διαδικασίες πληροφόρησης και διερεύνησης του εαυτού τους, να επιλέξουν σπουδές ή επάγγελμα, να γνωρίσουν τις πραγματικές τους ικανότητες, αξίες, επιθυμίες, ενδιαφέροντα, να αξιολογήσουν σωστά τις πληροφορίες που δέχονται και να πάρουν τις σωστές αποφάσεις για την εκπαιδευτική και την επαγγελματική τους πορεία.
Ο σύμβουλος έχει ως πελάτες νέους που αποφασίζουν για σπουδές, άτομα που χρειάζεται να προσδιορίσουν την επαγγελματική τους καριέρα ή που χρειάζεται να επανακαταρτιστούν, άτομα με ειδικές ανάγκες ή άτομα που κινδυνεύουν από κοινωνικό αποκλεισμό. Επιπλέον, πελάτες του συμβούλου μπορεί να είναι όσοι ενδιαφέρονται να πληροφορηθούν για σπουδές ή την αγορά εργασίας.
Οι ανάγκες του πελάτη, πολλές φορές προσδιορίζουν και τη συμβολή του συμβούλου στην ενίσχυση της αυτοαντίληψης και αυτογνωσίας του ατόμου, στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης για την επίλυση προβλημάτων, στη μετάδοση αξιόπιστης και έγκαιρης πληροφόρησης πάνω σε εκπαιδευτικά και επαγγελματικά θέματα.
Όταν ασχολείται με άτομα που κινδυνεύουν από κοινωνικό αποκλεισμό (οι μετανάστες, οι αποφυλακισμένοι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι άνεργοι και οι γυναίκες αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών), στόχος του είναι η βοήθεια και η στήριξή τους στη διαδικασία της επαγγελματικής τους ένταξης.
Ο σύμβουλος, χωρίς να κατευθύνει και να καθοδηγεί τον πελάτη σε ορισμένες σπουδές και επαγγέλματα, οφείλει να ακολουθεί τον κώδικα δεοντολογίας και να σέβεται τις αρχές που διέπουν τον επαγγελματικό προσανατολισμό, δηλαδή την αρχή της αναγνώρισης της ελεύθερης επιλογής, την αποδοχή άνευ όρων του πελάτη, την αρχή της ατομικότητας και την τήρηση του απορρήτου.
Συνθήκες Εργασίας:
Ο σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού εργάζεται στο γραφείο του με προγραμματισμένα ραντεβού πελατών, κάτω από καλές και ευχάριστες συνθήκες. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, είναι συγκεντρωμένος αποκλειστικά στον πελάτη του και φροντίζει να μη διακόπτεται από τίποτε και να υπάρχει φιλική ατμόσφαιρα.
Το ωράριό του εξαρτάται από το επαγγελματικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εργάζεται, το δε ωράριο εργασίας του είναι ακανόνιστο, γιατί εκτός από τα προγραμματισμένα ραντεβού, με τα οποία δέχεται τους πελάτες του, είναι απαραίτητο να περνά αρκετές ώρες στο γραφείο του, συγκεντρώνοντας, μελετώντας, αξιολογώντας και επιλέγοντας πληροφορίες ανάλογα με τη περίπτωση που χειρίζεται.
Πολλές φορές, αναγκάζεται να μετακινηθεί και εκτός γραφείου, όταν χρειάζεται να συλλέξει κάποιες συμπληρωματικές πληροφορίες. Η εργασία του είναι κατά κύριο λόγο ατομική, συνεργάζεται όμως και με διάφορους άλλους επιστήμονες και ειδικούς, όταν το απαιτεί η περίπτωση. Κατά τη διάρκεια των επαγγελματικών του δραστηριοτήτων χρησιμοποιεί ειδικά διαγνωστικά ψυχομετρικά εργαλεία, τα οποία τον διευκολύνουν να διερευνήσει την προσωπικότητα του ατόμου.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Ο σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού πρέπει να αποδέχεται τη διαφορετικότητα του άλλου, να αγαπά τον άνθρωπο και να ενδιαφέρεται για τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, όπως αυτά της ανεργίας και του αποκλεισμού από την αγορά εργασίας, αλλά και για τις επιπτώσεις που αυτά επιφέρουν στην ψυχική υγεία των ατόμων.
Η πραότητα, η υπομονή, η διακριτικότητα, η ουδετερότητα, η ενεργητική ακρόαση, η κατανόηση, η εχεμύθεια, η σαφήνεια, και ο σεβασμός της προσωπικότητας του άλλου, αποτελούν βασικά και απαραίτητα στοιχεία τόσο για την άσκηση του επαγγέλματος του Συμβούλου, όσο και της προσωπικότητάς του.
Οφείλει να είναι υπεύθυνος και προσεκτικός στη συμβουλευτική που ασκεί, στην πληροφόρηση που παρέχει για τα ζητήματα εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης και να μην είναι κατευθυντικός και καθοδηγητικός.
Σπουδές:
Σπουδές Συμβούλου Εκπαιδευτικού και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, μπορεί να κάνει κάποιος που είναι πτυχιούχος της Ψυχολογίας, Κοινωνιολογίας, Παιδαγωγικών, Οικονομικών Επιστημών, κ.ά.
Σπουδές στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό σε επίπεδο Μεταπτυχιακών Σπουδών παρέχονται από το Ε.Κ.Π.Α. και την ΑΣΠΑΙΤΕ.
Ενώ σπουδές σε επίπεδο εξειδίκευσης μπορούν να γίνουν από το Τμήμα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού της ΑΣΠΑΙΤΕ (πρώην ΣΕΛΕΤΕ) και είναι ετήσιας φοίτησης.
Τομείς Απασχόλησης:
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός αποτελεί ένα από τα μέτρα για την πρόληψη της ανεργίας και την ποιοτική αναβάθμιση της παιδείας όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και για το λόγο αυτό το επάγγελμα του Συμβούλου Επαγγελματικού Προσανατολισμού παρουσιάζει ζήτηση τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Ο μισθός του συμβούλου εξαρτάται από τον τομέα στον οποίο απασχολείται και τη σύμβαση εργασίας που έχει υπογράψει.
Ο σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού μπορεί να εργαστεί:
- Σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εφαρμόζοντας το θεσμό του Επαγγελματικού Προσανατολισμού στην τάξη.
- Σε Κ.Ε.Σ.Υ. (Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης).
- Ως υπεύθυνος σε φορείς ή γραφεία ευρέσεως εργασίας.
- Σε ιδιωτικά κέντρα παροχής υπηρεσιών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
- Σε κέντρα Συμβουλευτικής της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή σε Κέντρα Πληροφόρησης Νέων των Δήμων.
- Σε κέντρα προώθησης εργασίας (Κ.Π.Α.) του Ο.Α.Ε.Δ. στα οποία απευθύνονται άνεργοι όλων των κατηγοριών, καθώς και άτομα με ειδικές ανάγκες, παλιννοστούντες και άλλοι.
- Ως ελεύθερος επαγγελματίας διατηρώντας δικό του γραφείο.
- Στα Κέντρα Επαγγελματικού Προσανατολισμού των Ενόπλων Δυνάμεων.
- Στα Γραφεία Διασύνδεσης και Σταδιοδρομίας των Πανεπιστημίων.
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)