Περιγραφή Επαγγέλματος:
Αντικείμενο της εργασίας του είναι η υλοποίηση εικαστικών δραστηριοτήτων σε παιδαγωγικό πλαίσιο, με στόχο την ανάπτυξη της παραστατικής και της αντιληπτικής ικανότητας των παιδιών. Ειδικότερα, ο παιδαγωγός εφαρμογής εικαστικών τεχνών χρησιμοποιεί τις αξίες της εικαστικής αγωγής προκειμένου να δώσει την ευκαιρία στα παιδιά να μαθαίνουν μέσα από την εξερεύνηση, τον πειραματισμό και την ανακάλυψη.
Η κάθε εικαστική δημιουργία μπορεί να περικλείει ή να αναπτύσσει και ένα διαφορετικό περιεχόμενο ή να στηρίζεται σε δεδομένες έννοιες ή σε κάποια καινούρια πρόταση ή ανακάλυψη, που αποσκοπεί στην καλλιέργεια της οπτικής αντίληψης, η οποία αποτελεί τη βάση της γνώσης. Ο παιδαγωγός, λαμβάνοντας υπόψη τη δομή της προσωπικότητας, τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις των παιδιών εφαρμόζει, σε ομαδικό επίπεδο ή εξατομικευμένα, ποικίλα εικαστικά προγράμματα και δραστηριότητες που απευθύνονται κυρίως στην όραση και δημιουργούν στη μνήμη τους ένα πλούσιο αρχείο εικόνων και γνώσεων για το περιβάλλον και τον κόσμο ολόκληρο.
Τα παιδιά δημιουργούν με μαρκαδόρους, λαδοπαστέλ, ακρυλικά και πινέλα, πηλοπλαστική, κολάζ, κατασκευές, τυπώματα, μάσκες, κούκλες, διακόσμηση αντικειμένων κ.ά. Τα εικαστικά με την πλούσια θεματολογία που προτείνεται από τον ειδικό, ενεργοποιούν τη φαντασία των παιδιών (που είναι χρήσιμη σε όλα τα μαθήματα, ιδιαίτερα στην έκθεση και τα μαθηματικά), ενώ παράλληλα τους προσφέρονται πρωτόγνωρες εμπειρίες, που τους βοηθούν να εκφράσουν τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τις ιδέες τους, και να απελευθερώσουν τις δημιουργικές ικανότητές τους.
Το αποτέλεσμα μιας εικαστικής εκπαιδευτικής δραστηριότητας εξαρτάται από την επιλογή διδακτικών αρχών, τον τρόπο εκτέλεσης της δραστηριότητας, το γενικό σκοπό, το περιεχόμενό της δραστηριότητας και από τα γενικά χαρακτηριστικά της ηλικίας των παιδιών, γεγονός που υπογραμμίζει τον πολυσήμαντο ρόλο του παιδαγωγού στη διαδικασία της μάθησης.
Συνθήκες Εργασίας:
Οι συνθήκες εργασίας σχετίζονται άμεσα με το φορέα απασχόλησής του. Όταν απασχολείται σε νηπιαγωγεία ή δημοτικά σχολεία εργάζεται σε ευχάριστους, φωτεινούς και όμορφα διακοσμημένους χώρους. Το ωράριό του είναι συγκεκριμένο, η εργασία του δημιουργική και ευχάριστη, αλλά συχνά αρκετά κουραστική λόγω της επαφής με μικρά παιδιά που απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση, φροντίδα και προσοχή.
Όταν απασχολείται σε καλλιτεχνικά εργαστήρια ή χώρους δημιουργικής απασχόλησης παιδιών, το ωράριό του προσαρμόζεται στις ανάγκες και το ωράριο της εργασίας των γονέων τους.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Η αγάπη για την τέχνη, η ακούραστη ενασχόληση με μικρά παιδιά, η υπομονή, η ηρεμία, η ψυχραιμία και η κατανόηση χαρακτηρίζουν έναν παιδαγωγό. Ακόμη, η άρτια καλλιτεχνική και παιδαγωγική κατάρτιση, η ικανότητα μεταδοτικότητας, η φαντασία, η δημιουργικότητα, η πειθαρχία, αλλά και ο σεβασμός προς τους μικρούς μαθητές αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την άσκηση του επαγγέλματος.
Χρειάζεται να διαθέτει επικοινωνιακές δεξιότητες, ικανότητα συνεργασίας και αρμονικής συνύπαρξης με παιδιά, καλή διάθεση, ευελιξία και προσαρμοστικότητα σε απαιτητικό περιβάλλον εργασίας. Επιπλέον, ο παιδαγωγός, είναι και εμψυχωτής, που οφείλει να δημιουργεί ευνοϊκό περιβάλλον για μάθηση, να καλλιεργεί κλίμα εμπιστοσύνης και να ενθαρρύνει, να ενισχύει και να καλλιεργεί την καλλιτεχνική τάση του παιδιού.
Τέλος, απαιτείται να γνωρίζει καλά συγκεκριμένα λογισμικά και εκπαιδευτικά προγράμματα στον ηλεκτρονικό υπολογιστή λόγω των ποικίλων εφαρμογών τους στις εικαστικές τέχνες, να ενημερώνεται για σύγχρονες παιδαγωγικές μεθόδους και να μελετά τη σχετική βιβλιογραφία.
Σπουδές:
Σπουδές παρέχονται κυρίως στα τμήματα Εικαστικών Τεχνών των Πανεπιστημίων. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Παράλληλα στα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης των Πανεπιστημίων (Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα), χωρίς αυτός να είναι ο βασικός τους στόχος, όπου μεταξύ άλλων, διδάσκονται μαθήματα, όπως Αισθητική Αγωγή, Διδακτική των Εικαστικών Τεχνών, Εικαστική Αγωγή και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση κ.ά., όπου οι φοιτητές εκπαιδεύονται ώστε να μπορούν να εφαρμόσουν την εικαστική αγωγή στη διδακτική πράξη, με στόχο την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης και έκφρασης των παιδιών.
Καθώς επίσης στα Τμήματα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία των Πανεπιστημίων. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Σε μεταπτυχιακό επίπεδο σε Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, όπως αυτό του του Πανεπιστημίου Αθήνας της κατεύθυνσης των Ανθρωπιστικών Σπουδών, που εξετάζει σημαντικές θεματικές ενότητες που αναφέρονται στην αισθητική αγωγή και τις εικαστικές τέχνες.
Τέλος, μπορεί να παρακολουθήσει διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα ή σεμινάρια, τα οποία αναφέρονται στην προώθηση των τεχνών και του πολιτισμού μέσα στο σχολείο, αλλά και στις δυνατότητες συνολικής αναβάθμισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τη δημιουργική συμβολή των τεχνών και της καλλιτεχνικής έκφρασης. Για την προώθηση των στόχων, παρεμβαίνουν επιμορφώνοντας τους δασκάλους σε θέματα τέχνης και πολιτισμού και προσφέροντας εκπαιδευτικό υλικό ως στήριξη των δραστηριοτήτων που επιχειρούν μέσα στις τάξεις τους.
Τομείς Απασχόλησης:
Ανάλογα με τις σπουδές του μπορεί να απασχοληθεί στη δημόσια και ιδιωτική πρωτοβάθμια εκπαίδευση, σε νηπιαγωγεία, σε παιδικούς σταθμούς, σε ερευνητικά ινστιτούτα και οργανισμούς, σε παιδικές κατασκηνώσεις, σε εικαστικά εργαστήρια και σε διάφορες δομές δημιουργικής απασχόλησης παιδιών. Εναλλακτική και ενδιαφέρουσα επαγγελματική διέξοδος είναι η ενασχόληση με την εκπόνηση πρωτότυπων ερευνητικών μελετών αναφορικά με την ανίχνευση των παραγόντων που συμβάλουν αρνητικά ή θετικά στις προγραμματισμένες εικαστικές δημιουργίες των παιδιών και βελτιώνουν την αντιληπτική τους ικανότητα.
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)