Περιγραφή Επαγγέλματος:
Ο ναύτης αποτελεί μέρος του πληρώματος ενός πλοίου και είναι ο κατώτερος στην ιεραρχία ενός πλοίου. Συνήθως, εργάζεται σε φορτηγά, αλιευτικά, επιβατηγά πλοία και σκάφη και ασχολείται με την εκτέλεση βάρδιας στη γέφυρα ενός πλοίου, ως βοηθός του Αξιωματικού Φυλακής, με τη φορτοεκφόρτωση, περιποίηση, συντήρηση και καθαρισμό του πλοίου, τον ελλιμενισμό και την τροφοδοσία του.
Χειρίζεται τον φορτοεκφορτωτικό εξοπλισμό και άλλα μηχανήματα του πλοίου, καθώς και τα υλικά συντήρησης, (καθαριστικά, χρώματα, βερνίκια), ή μετακινεί αντικείμενα και σκοινιά στο κατάστρωμα. Όταν εργάζεται σε πορθμεία, βοηθάει στην τοποθέτηση των αυτοκινήτων σε σειρές.
Συνθήκες Εργασίας:
Ο ναύτης αντιμετωπίζει αντίξοες και μερικές φορές επικίνδυνες καιρικές συνθήκες. Πολλές φορές, ταξιδεύει για εβδομάδες στη θάλασσα ή αναγκάζεται να παραμένει διαρκώς μέσα στο πλοίο, εργαζόμενος κυρίως ομαδικά με υποχρεωτικές βάρδιες. Η εργασία του είναι βαριά και μονότονη, ιδιαίτερα στα εμπορικά πλοία και εκτελείται κατά κύριο λόγο, σε ανοιχτό χώρο, στο κατάστρωμα των πλοίων ή σε αποθήκες και σε αμπάρια πλοίων όταν γίνεται καθαρισμός των αμπαριών για το επόμενο φορτίο, όπου υπάρχει αρκετή υγρασία, μυρωδιές ή υπολείμματα από καύσιμα και λιπαντικά, ανεπαρκής φωτισμός κι αερισμός.
Όταν το πλοίο βρίσκεται στο λιμάνι για εργασίες φορτοεκφόρτωσης, ναύτης είναι ο βοηθός του Αξιωματικού Φυλακής, ελέγχοντας την διαδικασία της φορτοεκφόρτωσης και τους κάβους (σχοινιά πρόσδεσης) του πλοίου. Κατά την πρόσδεση ή την απομάκρυνση του πλοίου από το λιμάνι, πρέπει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας για την σωματική του ακεραιότητα και να απομακρύνεται ταχύτατα από τα σχοινιά, που τεντώνονται επικίνδυνα και είναι ενδεχόμενο να σπάσουν.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Ο ναύτης χρειάζεται να είναι ευσυνείδητος, υπάκουος στις εντολές των ανωτέρων του, προσεκτικός στη δουλειά του, υπομονετικός και να εργάζεται με συνέπεια και επινοητικότητα. Απαραίτητη είναι η ικανότητα αντίληψης του χώρου και η επιδεξιότητα στον χειρισμό των μηχανημάτων και των συσκευών του πλοίου.
Ακόμη, είναι απαραίτητο να έχει καλή φυσική κατάσταση, σωματική δύναμη και αντοχή στις αντίξοες συνθήκες, να είναι εξοικειωμένος με τη θάλασσα, τα ταξίδια και με τις συνθήκες διαβίωσης στο πλοίο και να αγαπά τη θάλασσα.
Σπουδές:
Για την άσκηση του επαγγέλματος του ναύτη δεν απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις ή σπουδές, παρά μόνον η παρακάτω περιγραφόμενη διαδικασία απόκτησης του ναυτικού φυλλαδίου.
Τα επαγγελματικά δικαιώματα του ναύτη προβλέπονται στις Ετήσιες Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας των Εργατών Θαλάσσης. Για την άσκηση του επαγγέλματος είναι απαραίτητη η απόκτηση ναυτικού φυλλαδίου από το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Για την έκδοσή του χρειάζεται η άδεια Ναύτη. Αυτή παρέχεται μετά από θαλάσσια υπηρεσία ενός έτους ως μαθητευόμενου (ένα εξάμηνο κάτω από την εποπτεία αξιωματικού) και μετά από εκπαίδευση και τη λήψη πιστοποιητικού Πυρασφάλειας και Μέσων Διάσωσης στη Θάλασσα από τη Σχολή Πυροσβεστικών Μέσων και Μέσων Διάσωσης στη Θάλασσα, της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού Ασπροπύργου. Επίσης, απαραίτητα για την έκδοση φυλλαδίου είναι το λευκό ποινικό μητρώο και πιστοποιητικό εκπλήρωσης των στρατιωτικών του υποχρεώσεων. Ο υποψήφιος ναύτης θα πρέπει να έχει ηλικία κάτω των 30 ετών και να έχει καλή υγεία. Ο ναύτης μετά από τέσσερα χρόνια προϋπηρεσίας μπορεί να γίνει ναύκληρος (λοστρόμος) ή να αποκτήσει άδεια Κυβερνήτη Γ’ μετά από εξετάσεις στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας.
Τομείς Απασχόλησης:
Ο ναύτης μπορεί να απασχοληθεί σε Δ/Ξ (Δεξαμενόπλοια), Φ/Γ (φορτηγά), Ε/Γ (επιβατηγά), Ο/Γ-Ε/Γ πλοία ανοικτού τύπου. Μπορεί ακόμα να απασχοληθεί σε ναυτιλιακές εταιρείες ή σε μικρότερα τουριστικά και αλιευτικά σκάφη. Ως Κυβερνήτης Γ’, ο ναύτης μπορεί να εργαστεί σε μικρότερα πλοία (ρυμουλκά, πορθμεία, σκάφη αναψυχής).
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)