Περιγραφή Επαγγέλματος:
Ο επαγγελματίας δύτης έχει ως αντικείμενο επαγγελματικών δραστηριοτήτων τις κάθε είδους υποβρύχιες τεχνικές εργασίες και τις καταδύσεις, παρατηρώντας το βυθό των θαλασσών, των λιμνών και των ποταμών.
Πιο συγκεκριμένα, ασχολείται με τα υποβρύχια τεχνικά έργα υποδομής (γέφυρες, εξέδρες εξόρυξης πετρελαίου, την τοποθέτηση και επισκευή σωληνώσεων, τον καθαρισμό του βυθού από βραχώδη πετρώματα με εκρηκτικά, για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας), την επισκευή υδροηλεκτρικών φραγμάτων, τις ανελκύσεις ναυαγίων, τις επιθεωρήσεις, συγκολλήσεις, κοπές, συναρμολογήσεις και αποσυναρμολογήσεις αντικειμένων που βρίσκονται στο βυθό, την επιθεώρηση και επισκευή των υφάλων πλοίων, τις υποβρύχιες αρχαιολογικές ανασκαφές, την έρευνα ναυαγίων, την παρακολούθηση και παρατήρηση της κατάστασης του βυθού, τη διάσωση εγκλωβισμένων ατόμων στο νερό, την ανάσυρση αντικειμένων που βρίσκονται στο βυθό και τις υποβρύχιες κινηματογραφικές και τηλεοπτικές λήψεις.
Τέλος, η αλιεία των σφουγγαριών, αποτελεί μία ακόμη επαγγελματική δραστηριότητα του επαγγελματία δύτη, ως παραδοσιακή απασχόληση των Ελλήνων δυτών (Καλύμνιων). Για την άσκηση των επαγγελματικών του καθηκόντων, χρησιμοποιεί πολύπλοκο εξοπλισμό που αποτελείται από ειδική λαστιχένια στολή με αναπνευστική σωλήνωση, που συγκοινωνεί με την επιφάνεια ή με φιάλη οξυγόνου την οποία μεταφέρει στην πλάτη του όταν πρόκειται για μικρά βάθη, ενώ σε μεγάλα βάθη χρησιμοποιεί σκάφανδρο, αναπνέοντας με σωλήνα που φτάνει μέχρι την επιφάνεια.
Για την επικοινωνία με το πλοίο επιφανείας, χρησιμοποιεί ειδικό σύστημα ενδοσυνεννόησης, ενώ συνήθης είναι η χρησιμοποίηση υποβρύχιων σκαφών, υποβρύχιων φακών, φωτογραφικών μηχανών και μηχανών λήψης εικόνας, ελαφριών εργαλείων επισκευών (τρυπάνια, κατσαβίδια, κολλητήρια), οξυγονοκολλήσεων και ρομπότ.
Συνθήκες Εργασίας:
Οι συνθήκες εργασίας του επαγγελματία δύτη είναι εξαιρετικά δύσκολες, απαιτητικές, ιδιόμορφες, και ανθυγιεινές. Δουλεύει κάτω από το νερό σε μικρά ή μεγάλα βάθη, χρησιμοποιεί λαστιχένια στολή, σκάφανδρο με αναπνευστική σωλήνωση που συγκοινωνεί με την επιφάνεια και φιάλη οξυγόνου ή αυτόνομη συσκευή με μίγμα αερίων, την οποία μεταφέρει στην πλάτη του.
Για την επιτυχή άσκηση των καθηκόντων του, χρησιμοποιεί υποβρύχια σκάφη, υποβρύχιους φακούς, φωτογραφικές μηχανές και κάμερες, ελαφριά εργαλεία επισκευών (τρυπάνια, κατσαβίδια, κολλητήρια), οξυγονοκολλήσεις και ρομπότ, ενώ για την επικοινωνία του με το σκάφος επιφανείας, χρησιμοποιεί σύστημα ενδοσυνεννόησης. Εκτός από τους κινδύνους που υπάρχουν πάντοτε σε μια κατάδυση και που η αντιμετώπιση τους απαιτεί ειδικές γνώσεις, εκπαίδευση και εμπειρία, οι επαγγελματικές καταδύσεις γίνονται συχνά σε μολυσμένα νερά και οι υποθαλάσσιες εργασίες είναι συνήθως δύσκολες.
Τα μολυσμένα νερά και τα υλικά που χρησιμοποιεί ο Επαγγελματίας Δύτης προκαλούν συχνά δερματοπάθειες και αλλεργικές αντιδράσεις. Πρέπει να τηρεί τους κανόνες ασφαλείας, γιατί τα θανατηφόρα ατυχήματα από τη νόσο των δυτών είναι συχνά κατά την ανάδυση, εάν φυσικά δεν τηρηθούν σχολαστικά οι κανόνες αποσυμπίεσης. Όσο ενδιαφέρων και ελκυστικός είναι ο αυτοδυτισμός ως χόμπυ, τόσο δύσκολος και επικίνδυνος εμφανίζεται ως επαγγελματική απασχόληση.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Η άσκηση του επαγγέλματος αυτού και με δεδομένες τις ιδιαιτερότητές του απαιτεί θάρρος, τόλμη, σωματική ευελιξία, πολύ καλή υγεία, καλή όραση, καλό κυκλοφορικό και αναπνευστικό σύστημα, αντοχή και μυϊκή δύναμη λόγω της φύσης των εργασιών που εκτελεί οι οποίες συνήθως είναι βαριές, επιδεξιότητα στη χρήση του μηχανικού εξοπλισμού και των υποβρύχιων μηχανημάτων, σταθερότητα στις κινήσεις, άριστο προσανατολισμό, αίσθηση του χώρου, της προοπτικής και του χρόνου, γρήγορα ανακλαστικά και άριστες δυνατότητες επικοινωνίας και συνεργασίας, όπως επίσης αγάπη και σεβασμό προς τη θάλασσα και ιδιαίτερη κλίση στον αυτοδυτισμό.
Ο ενδιαφερόμενος γι’ αυτό το επάγγελμα πρέπει επίσης να χαρακτηρίζεται από πειθαρχία και αυτοέλεγχο, συναισθηματική ισορροπία και ωριμότητα, αυτοπεποίθηση, υπομονή, προσοχή, ψυχραιμία και ηρεμία, συνέπεια και δυνατότητα συγκέντρωσης στο έργο που εκτελεί για αρκετή ώρα, να είναι άριστος κολυμβητής και ιδιαίτερα συνεργάσιμος με την ομάδα του (ιδιαίτερα απαραίτητο όταν βρίσκεται στο βυθό), ακολουθώντας πιστά το πρόγραμμα και το σχεδιασμό της εργασίας που έχει οριστεί.
Σπουδές:
Ο επαγγελματίας δύτης πρέπει απαραιτήτως να έχει εκπαιδευτεί σε σχολή δυτών επιπροσθέτως δε, πρέπει να έχει παρακολουθήσει και επιμορφωτικά προγράμματα τόσο πρακτικού επιπέδου (χρήση μηχανημάτων και εργαλείων αλιείας), όσο και επιστημονικού – πολιτιστικού επιπέδου (ιστορία, θαλάσσια βιολογία, τέχνη).
Ο ενδιαφερόμενος μπορεί επίσης να φοιτήσει στη Σχολή Δυτών Καλύμνου, με διάρκεια φοίτησης τις 40 εργάσιμες ημέρες, με απαραίτητες προϋποθέσεις την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων, την κατοχή ναυτικού φυλλαδίου και ηλικία από 18 έως 35 ετών ή εάν έχει υπηρετήσει ως κληρωτός ναύτης του Πολεμικού Ναυτικού και υπηρέτησε τη θητεία του στις Μονάδες Υποβρυχίων Καταστροφών, έχει το δικαίωμα να δώσει εξετάσεις στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και να πάρει άδεια άσκησης του επαγγέλματος.
Εκπαίδευση Δύτη προσφέρεται επίσης και στις Ιδιωτικές Σχολές Αυτοδυτών, όπου η διάρκεια των σπουδών δεν προσδιορίζεται και εξαρτάται από τις επιδόσεις του ενδιαφερομένου.
Τομείς Απασχόλησης και Προοπτικές Αγοράς Εργασίας:
Ο Επαγγελματίας Δύτης μπορεί να απασχοληθεί:
- στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας,
- στα Σώματα Ασφαλείας (Λιμενικό Σώμα, Αστυνομία κ.λπ),
- στη Σπογγαλιεία,
- συνεργεία υποβρύχιων επισκευών,
- συνεργεία αρχαιολογικών ανασκαφών,
- ομάδες διάσωσης,
- σε σχολές δυτών ως εκπαιδευτής,
- ως ιδιοκτήτης Σχολής Αυτοδυτών,
- ως ελεύθερος επαγγελματίας με δικό του συνεργείο εκτέλεσης υποβρύχιων εργασιών.
Αρκετοί Έλληνες Επαγγελματίες Δύτες εργάζονται συχνά στο εξωτερικό, όπου και θεωρούνται άριστοι επαγγελματίες και προτιμώνται σε μεγάλα και δύσκολα υποβρύχια έργα.
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)