Περιγραφή Επαγγέλματος:
Ο Εκπαιδευτής Καταδύσεων διδάσκει σε κάθε ενδιαφερόμενο την τεχνική διαφόρων τύπων καταδύσεων, όπως ελεύθερη κατάδυση, κατάδυση με αέρα συμπιεσμένο από την επιφάνεια, αυτόνομη κατάδυση (Scuba Diving) και κατάδυση με διάφορα σκάφη, σε κέντρα κατάδυσης και τουριστικά θέρετρα. Χρησιμοποιεί και εφαρμόζει τα υπάρχοντα συστήματα διδασκαλίας της κατάδυσης (PADI, CMAS, BSAC, IANTD κ.λ.π.).
Καθοδηγεί ερασιτέχνες δύτες σε υποβρύχιες εξερευνήσεις και περιπλανήσεις ή πτυχιούχους ερασιτέχνες αυτοδύτες που έχουν αποχή από την αυτόνομη κατάδυση αρκετών μηνών σε καταδύσεις υπενθύμισης-επαναφοράς. Χρησιμοποιεί τον απαραίτητο καταδυτικό εξοπλισμό και εκπαιδεύει τους μαθητευόμενους δύτες στη χρήση του. Φροντίζει για την τήρηση των κανόνων ασφαλείας κατά την κατάδυση και παρέχει πρώτες βοήθειες αν χρειαστεί.
Παρέχει εκπαίδευση για ερασιτεχνική και επαγγελματική κατάδυση καθώς και εξειδίκευση σε διάφορες ειδικότητες όπως Ναυαγιοκατάδυση, Σπηλαιοκατάδυση, Νυχτερινή κατάδυση, Καταδύσεις με χρήση μικτών αερίων, Καταδύσεις εξερευνητικές με φωτογραφίες κ.λπ. Εκπαιδεύει άτομα με κινητικά προβλήματα και αναπηρίες στις τεχνικές της κατάδυσης.
Συνεργάζεται με τα κατά τόπους λιμεναρχεία και ενημερώνει για την περιοχή και τον τύπο της κατάδυσης, τον αριθμό των δυτών και τη χρονική διάρκεια της κατάδυσης.
Συνθήκες Εργασίας:
Πρόκειται για επάγγελμα που δίνει την αίσθηση της περιπέτειας, της ανακάλυψης και της προσφοράς ξεχωριστών εμπειριών στους άλλους. Οι επαγγελματίες εργάζονται κυρίως σε περιόδους διακοπών, καθώς και Σαββατοκύριακα ενώ το ωράριο εργασίας δεν είναι σταθερό. Περνούν πολλές ώρες υποβρυχίως και μερικές φορές εργάζονται σε δύσκολες καιρικές συνθήκες.
Γενικά θεωρείται επικίνδυνο επάγγελμα, καθώς οι δύτες προσβάλλονται από τη νόσο της αποσυμπίεσης ή αλλιώς νόσο των δυτών, που προκαλείται από την γρήγορη ανάδυση, παράλειψη των προβλεπομένων στάσεων για αποσυμπίεση και συχνές αλλαγές βάθους. Όμως ο κίνδυνος ελαχιστοποιείται όταν τηρούνται πιστά οι κανόνες ασφαλείας. Οι σωστές και ασφαλείς καταδύσεις γίνονται πάντα ανά ζευγάρια με την κατάλληλη εκπαίδευση.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Η ενασχόληση με το αντικείμενο αυτό προϋποθέτει άριστες κολυμβητικές και καταδυτικές δεξιότητες και επικοινωνιακές δεξιότητες, με έμφαση στη μη λεκτική επικοινωνία, που είναι απαραίτητη κατά την κατάδυση. Ο εκπαιδευτής καταδύσεων θα πρέπει να διαθέτει ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και λήψης άμεσων αποφάσεων, να διατηρεί ηρεμία σε έκτακτες καταστάσεις και να έχει ηγετικές ικανότητες.
Είναι σημαντικό να έχει καλή υγεία, καλή φυσική κατάσταση, αντοχή, καλά αντανακλαστικά, και σωματική δύναμη. Πρέπει να λειτουργεί με αυτοπεποίθηση, συνέπεια, πειθαρχία, ετοιμότητα, μεθοδικότητα και προσοχή. Η μηχανική ικανότητα και η επιδεξιότητα στα χέρια είναι πλεονέκτημα ειδικά στην περίπτωση που υπάρξει κάποιο πρόβλημα με τον καταδυτικό εξοπλισμό.
Σπουδές:
Η επαγγελματική ενασχόληση με το αντικείμενο προϋποθέτει σταδιακή εξειδίκευση και κατάρτιση μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα ανώτερης βαθμίδας, πιστοποιημένα από διεθνείς καταδυτικούς οργανισμούς, όπως PADI (Professional Association of Diving Instructors), CMAS (World Underwater Federation), BSAC (British Sub Aqua Club), IANTD (International Association of Nitrox and Technical Divers), για την μίξη, την χρήση και την εκπαίδευση μικτών αερίων Nitrox.
Η PADI είναι ο μεγαλύτερος καταδυτικός οργανισμός στον κόσμο και προσφέρει προγράμματα εκπαίδευσης δυτών για καταδύσεις αναψυχής σε περίπου 3000 πιστοποιημένα καταδυτικά κέντρα σε περισσότερα από 50 κράτη, εκπροσωπώντας το 70% των πτυχίων αυτοδυτών. Ξεκινώντας κανείς με το πρόγραμμα «Open Water Diver», σύμφωνα με το σύστημα τεχνικής και διδασκαλίας της κατάδυσης της PADI, μαθαίνει να καταδύεται με ασφάλεια ως το βάθος των 18 μέτρων, να χειρίζεται τον εξοπλισμό και να ανταποκρίνεται σε περιπτώσεις ανάγκης, εξερευνώντας τον υποβρύχιο κόσμο.
Η βασική εκπαίδευση περιλαμβάνει τρία στάδια: θεωρητικά μαθήματα, εξάσκηση σε πισίνα και εξάσκηση στη θάλασσα. Συνήθως οι σχολές προμηθεύουν τους ενδιαφερόμενους με όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό, ενώ οι μαθητές θα πρέπει να διαθέτουν ατομικά πέδιλα και μάσκα με αναπνευστήρα, ενώ για λόγους υγιεινής η στολή είναι καλό να είναι προσωπική. Η ολοκλήρωση του πρώτου εκπαιδευτικού προγράμματος οδηγεί στη λήψη ταυτότητας αυτοδύτη, που εκδίδεται από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Η κατάδυση προσφέρει πολλές ευκαιρίες εξέλιξης, καθώς μπορεί κανείς να ειδικευτεί σε ειδικότητες, όπως της φωτογραφίας, της ναυαγιοκατάδυσης της βαθιάς κατάδυσης κ.α.
Το δεύτερο πτυχίο «Advanced» επιτρέπει την κατάδυση ως τα 40 μέτρα. Το τρίτο πτυχίο «Rescue» περιλαμβάνει τη διδασκαλία τεχνικών διάσωσης και ελέγχου καταστάσεων, όπως και πρόβλεψη κινδύνων, ενώ παράλληλα μπορεί κανείς να εκπαιδευθεί στις πρώτες βοήθειες και σε άλλες πολλές ειδικότητες της PADI, ώστε να γίνει «Master Diver». Το Πρόγραμμα Ανάπτυξης Αυτοδυτών Τελικού Ερασιτεχνικού Επιπέδου για Master Divers προϋποθέτει ο δύτης να έχει αποκτήσει οχτώ ειδικότητες, να είναι Rescue Diver και να έχει καταγράψει στο ημερολόγιο καταδύσεών του πενήντα (50) καταδύσεις.
Επαγγελματίας δύτης και εκπαιδευτής γίνεται κάποιος με την επιτυχή ολοκλήρωση των προγραμμάτων «Divemaster» και το «Assistant Instructor», ενώ θα πρέπει να έχει στο ενεργητικό του πολλές ώρες καταδύσεων. Ακολουθεί περαιτέρω εξειδίκευση των επαγγελματιών εκπαιδευτών καταδύσεων με τα προγράμματα «Open Water Scuba Instructor», «Specialty Instructor», «Master Scuba Diver Trainer», «ICD (Instructor Development Course) Staff Instructor», «Master Instructor» και «Course Director», που δίνουν τη δυνατότητα για παροχή εκπαίδευσης εκπαιδευτών καταδύσεων.
Ο/η επαγγελματίας εκπαιδευτής καταδύσεων μπορεί να αναλάβει την εκπαίδευση και πιστοποίηση των ΑΜΕΑ στις τεχνικές της κατάδυσης εφόσον παρακολουθήσει ειδικό σεμινάριο εκπαιδευτών (ITC) της IAHD (International Association for the Handicapped Divers), που είναι ο πρώτος διεθνής οργανισμός που ασχολήθηκε και εξέλιξε προγράμματα εκπαίδευσης Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες.
Η δυνατότητα ειδίκευσης στις καταδύσεις προσφέρεται και στα Τμήματα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού των Α.Ε.Ι., ως μάθημα επιλογής για τους φοιτητές.
Τομείς Απασχόλησης:
Στην Ελλάδα παρότι υπάρχουν πολύ καλές φυσικές συνθήκες και πολύ μεγάλος ενάλιος πλούτος που περιμένει να αξιοποιηθεί, οι υποβρύχιες παραγωγικές δραστηριότητες έχουν ελάχιστα αναπτυχθεί, αν και το τελευταίο διάστημα παρατηρείται αύξηση στην ενασχόληση με αυτές. Ο Εκπαιδευτής Καταδύσεων εργάζεται σε καταδυτικά κέντρα, τουριστικά θέρετρα, σωματεία υποβρύχιων δραστηριοτήτων κ.α.
(πηγή: Ο.Α.Ε.Δ.)