το άρθρο ενημερώθηκε στις : 10/04/2025
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.)
Θεολογική Σχολή
Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού
Έδρα :
Διεύθυνση: Πανεπιστημιούπολη, 54124 Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο: 2310 99.6680, 99.6681, 99.7220 E-mail : info@past.auth.gr
Σκοπός του τμήματος :
Σκοπός του Τμήματος είναι η κατάρτιση των φοιτητών σε θέματα που αφορούν το περιεχόμενο της Αγίας Γραφής, την ιστορική πορεία της εκκλησίας και γενικότερα τη χριστιανική πίστη και παράδοση.
Το τμήμα καταρτίζει στελέχη της Θεολογικής Επιστήμης:
- για την καλλιέργεια κατά πρώτον της Θεολογικής έρευνας και κατά δεύτερο για την ανάπτυξη της διεπιστημονικής έρευνας της Θεολογίας με τη Φιλολογία, την Αρχαιολογία, τη Φιλοσοφία, τη Νομική, την Ιατρική και τις Φυσικές Επιστήμες,
- για τη στελέχωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και παρεμφερών εκπαιδευτικών φορέων
- για τη στελέχωση της Ορθοδόξου Εκκλησίας στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό με κληρικούς και λαϊκούς υψηλών προσόντων με γνώση του ελληνικού και διεθνούς επιστημονικού περιβάλλοντος
- για την εργασία σε κοινωνικούς, πολιτιστικούς, επιχειρηματικούς και διεθνείς φορείς, όπως επίσης στελέχη των εκκλησιαστικών τεχνών και της διαχείρισης του πολιτιστικού αποθέματος της εκκλησιαστικής παράδοσης και πράξης (λόγου και τέχνης).
Tο Tμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού του Α.Π.Θ. αποσκοπεί στην παροχή άρτιας θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης των φοιτητών σε βασικά και εξειδικευμένα γνωστικά πεδία της επιστήμης της Ορθοδόξου Θεολογίας και του Πολιτισμού του Χριστιανισμού υπό τις γνωστικές περιοχές:
α) των βιβλικών σπουδών, των πατερικών σπουδών και της χριστιανικής γραμματείας,
β) της Λειτουργικής, ως ιστορίας, θεολογίας και πράξης, της Βυζαντινής Μουσικής, των εκκλησιαστικών τεχνών και της Χριστιανικής Αρχαιολογίας,
γ) του Κανονικού Δικαίου, των πηγών του και των Σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας διαχρονικά, της ηθικής και της χριστιανικής παιδαγωγικής, της θεωρίας και της πράξεως του κοινωνικού και ποιμαντικού έργου,
δ) της εκκλησιαστικής ιστορίας και των πηγών της, της ιστορίας των Πατριαρχείων και των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών και του ιστορικού πλαισίου αναδύσεως της Ορθοδοξίας στην Ανατολή και τη Διασπορά, και των σχέσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας με το εκάστοτε ιστορικό, θρησκευτικό, πολιτιστικό, επιστημονικό και διεθνές περιβάλλον,
ε) της μελέτης των δογματικών, και ιδίως των συνοδικών πηγών, της ερμηνείας της ορθοδόξου πίστεως ιστορικοδογματικά και συστηματικά, και
στ) της οικουμενικότητας της Ορθοδοξίας σε διάλογο με τη λοιπή χριστιανοσύνη, με τη Φιλοσοφία, τον πολιτισμό, την κοινωνία, τις Φυσικές Επιστήμες, την Τεχνολογία, τη σύγχρονη διανόηση και το διάλογο με τις άλλες θρησκείες, διαθέτοντας προς τούτο εξειδικευμένο προσωπικό.
Διάρκεια σπουδών : 4 έτη (8 εξάμηνα)
Κατευθύνσεις – Επιδιωκόμενα αποτελέσματα του Προγράμματος Σπουδών:
Σύμφωνα με τον Οδηγό Σπουδών, το Τμήμα προσφέρει επιπλέον επιμέρους προγράμματα σεμιναριακών δεξιοτήτων 2 εξαμήνων σε συγκεκριμένα γνωστικά πεδία με στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων, οι οποίες δίνουν δυνατότητες επαγγελματικής διεξόδου, πέραν της βασικής θεολογικής εκπαίδευσης και της ένταξης στη δημόσια εκπαίδευση. Tα προγράμματα σεμιναριακών δεξιοτήτων παρέχονται στις εξής γνωστικές περιοχές:
- Ψαλτική Τέχνη
- Αγιογραφία
- Ποιμαντικό και Κοινωνικό έργο
- Θρησκευτικό Τουρισμό.
- α) τη διδασκαλία και την επιστημονική έρευνα των γραμματολογικών, φιλολογικών, ερμηνευτικών και θεολογικών ζητημάτων της Αγίας Γραφής και της πατερικής γραμματείας και αγιολογίας, των ιστορικών, φιλοσοφικών και άλλων πολιτιστικών πτυχών αυτών των κειμένων, της ιστορίας και διδασκαλίας του φαινομένου της θρησκείας και των θρησκευτικών κινημάτων, όπως επίσης την κριτική έκδοση και επιμέλεια κειμένων της χριστιανικής γραμματείας διαχρονικά.
- β) τη διδασκαλία και την επιστημονική έρευνα της εκκλησιαστικής ιστορίας και του βυζαντινού πολιτισμού, της γένεσης και ανάπτυξης των θεσμών της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των δογματικών της διατυπώσεων κατά τη συνοδική πράξη και την έκφανση της ζωής των κατά τόπους Ορθοδόξων εκκλησιών, της προβολής της εκκλησιαστικής πίστης στις διαχριστιανικές και οικουμενικές σχέσεις, όπως επίσης τη διεξαγωγή διαχριστιανικών και διαθρησκειακών διαλόγων και του διαλόγου Θεολογίας με τις Φυσικές επιστήμες και την Οικολογία.
- γ) τη διδασκαλία και την επιστημονική έρευνα των λατρευτικών και πολιτισμικών εκφάνσεων της ορθόδοξης παράδοσης, δηλαδή της θείας λατρείας και της ομιλητικής, της χριστιανικής αρχαιολογίας και τέχνης, της υμνολογίας και της βυζαντινής μουσικής και ψαλτικής, όπως επίσης την άσκηση της ψαλτικής τέχνης και της αγιογραφίας.
- δ) τη διδασκαλία και την επιστημονική έρευνα θεμάτων που αναφέρονται στην οργάνωση και στο ποιμαντικό και κοινωνικό έργο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, δηλαδή θεμάτων του Κανονικού Δικαίου και των σχέσεων Εκκλησίας και πολιτείας, της ποιμαντικής και της ποιμαντικής ψυχολογίας, της χριστιανικής ηθικής και της κοινωνιολογίας του Χριστιανισμού, της χριστιανικής παιδαγωγικής, όπως επίσης την άσκηση του διδακτικού και εκπαιδευτικού έργου ως προς το μάθημα των Θρησκευτικών στη Δ/βάθμια εκπαίδευση, καθώς και την άσκηση του λειτουργικού, ποιμαντικού και κοινωνικού έργου της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της παρουσίας της στους διεθνείς οργανισμούς και ανθρωπιστικούς φορείς.
- ε) τη χρήση των πληροφορικών συστημάτων και την εφαρμογή της Πληροφορικής στη θεολογική έρευνα και εκπαίδευση.
Τα Προγράμματα Σπουδών των Πανεπιστημιακών τμημάτων Κοινωνικής Θεολογίας είναι αντίστοιχα και εφάμιλλα μεταξύ τους.
Ενδεικτικά Μαθήματα :
Εκκλησιαστικές προσωπικότητες των χωρών της χερσονήσου του Αίμου, Θεολογία των Ιερών Μυστηρίων, Κατηχητική, Ορθοδοξία και Ευρώπη. Κοινωνιολογική διερεύνηση, Κοινωνικές αντιλήψεις στην Παύλεια θεολογία, Θέματα μορφολογία ς της εκκλησιαστικής μουσικής, Σύγχρονες αιρέσεις και Αγία Γραφή, Θέματα πατερικής θεολογίας, Η βυζαντινή Θεία Λειτουργία στην ιστορία και στο παρόν, Οι ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης, Εφαρμογές της πληροφορικής στη θεολογία, Ισλάμ και βυζαντινή θεολογία, Η κανονική τάξη των Μυστηρίων, Θεολογικό δοκίμιο και τέχνη, Οικολογική ερμηνεία της Καινής Διαθήκης, Εξομολογητική, Θεολογία της Παλαιάς Διαθήκης, Ιστορία των δογμάτων, Αισθητική της Θείας Λατρείας και Ομιλητική, Αγιολογία-Εορτολογία, Ποιμαντική και χριστιανική συμβουλευτική, Ο θρησκευτικός φανατισμός ως πρόβλημα των διορθοδόξων και διαχριστιανικών σχέσεων, Θέματα οικολογικής ηθικής, Σύγχρονα ποιμαντικά θέματα, κ.α.
Αναλυτικά όλα τα μαθήματα ανά εξάμηνο: Πρόγραμμα Σπουδών
Περισσότερα στοιχεία :
- Ηλεκτρονική διεύθυνση του τμήματος: http://www.past.auth.gr/
-
Οδηγός σπουδών του τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας & Χριστιανικού Πολιτισμού (ακαδ. έτος 2024- 2025).
Τι άλλο πρέπει να ξέρω :
Επαγγελματικά Δικαιώματα – Προοπτικές :
Το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού αποσκοπεί στην κατάρτιση επιστημόνων ικανών να ερευνούν, να μελετούν και να κατανοούν τις πηγές και τις εκφάνσεις της Ορθόδοξης Θεολογίας διαχρονικά, τα κείμενα της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης στις πρωτότυπες γλώσσες τους, καθώς και τη συναφή γραμματεία της εποχής τους, την πατερική και εκκλησιαστική γραμματεία, την ερμηνεία των θεολογικών διατυπώσεων, την ιστορία, τη λατρεία, την τέχνη, τον πολιτισμό και τους θεσμούς της Εκκλησίας καθεαυτής και σε σύγκριση με τη διαμόρφωση του εκάστοτε ιστορικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, να προάγουν συνολικά την επιστήμη της Θεολογίας και τις θεολογικές σπουδές σε ακαδημαϊκό επίπεδο αναπτύσσοντας τη συνεργασία με τις υπόλοιπες ανθρωπιστικές επιστήμες και το διάλογο με τις φυσικές επιστήμες, και ειδικά να καλλιεργούν την Ορθόδοξη Θεολογία και το Χριστιανικό Πολιτισμό.
Σε εφαρμοσμένο επίπεδο το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού αποβλέπει σε μαθησιακά αποτελέσματα και δεξιότητες, που προσδίδουν ικανότητα προσφοράς υπηρεσιών από τους αποφοίτους του στους τομείς της Εκπαίδευσης, της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε πανορθόδοξο επίπεδο, του πολιτισμού, του κοινωνικού έργου, και των ευρωπαϊκών και διεθνών θεσμών και οργανώσεων.
Μπορεί να αναδειχτεί ως ικανός θεολόγος επιστήμονας ακολουθώντας επιπλέον κάποιο πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών για ακαδημαϊκή σταδιοδρομία ή να εργαστεί ως καθηγητής θρησκευτικών στη μέση εκπαίδευση, αφού δώσει εξετάσεις για διορισμό στον αντίστοιχο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ.
Μπορεί επίσης να γίνει κληρικός τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στον ευρύτερο ελληνισμό της διασποράς (Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία, Αφρική, Ασία), ενώ παράλληλα μπορεί να στελεχώσει ως λαϊκός διάφορες υπηρεσίες εκκλησιαστικής κοινωνικής διακονίας.
Επίσης οι πτυχιούχοι του Τμήματος αυτού μπορούν να αναλάβουν εργασία σε κάθε θέση που έχει ως αντικείμενο της τον άνθρωπο και τα προβλήματα του, την οικογένεια και την κοινωνία (Ερευνητικά κέντρα, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Συμβουλευτικοί Σταθμοί)..
Επαγγελματικά Δικαιώματα:
-
Τα επαγγελματικά δικαιώματα του Θεολόγου ως εκπαιδευτικού προβλέπονται από τον Ν. 1566/1985, άρθρο 14, (ΦΕΚ 167/τ. Α/1985). Καθώς επίσης, εφόσον υπηρετεί στη Δευτεροβάθμια δημόσια εκπαίδευση, τότε τα επαγγελματικά του δικαιώματα προβλέπονται επίσης και από τον Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα και τον Διαρκή Εκπαιδευτικό Κώδικα.
Άλλες πληροφορίες:
Κληρικοί και μοναχοί μπορούν να φοιτήσουν στη Θεολογική Σχολή.
Μεταπτυχιακές σπουδές του τμήματος :
Το τμήμα προσφέρει τα παρακάτω Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών:
- ΠΜΣ: Ορθόδοξη Θεολογία και Χριστιανικός Πολιτισμός
- ΠΜΣ: Σπουδές στην Ιστορία, την Πνευματικότητα, την Τέχνη και τη Μουσική Παράδοση του Αγίου Όρους
- ΔΠΜΣ: Ελλάδα: Εκκλησιαστική Ιστορία & Πολιτισμός
- ΔΠΜΣ : Θρησκευτικός και Προσκυνηματικός Τουρισμός
- ΔΠΜΣ: Διαχείριση Εκκλησιαστικών Κειμηλίων και Χριστιανικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Σχετικά επαγγέλματα:
- Ιερέας
- Ιερέας – Κληρικός
- Ιεροψάλτης
- Θεολόγος
- Θεολόγος – Ιεροκήρυκας
- Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
..
Μετεγγραφές Φοιτητών: Αντίστοιχα τμήματα άλλων Α.Ε.Ι. με βάση την Υ.Α. αριθμ. 69980/Ζ1 ΦΕΚ 4002 τ.Β’/23.06.2023
Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ):
- Έκθεση Εξωτερικής Αξιολόγησης του τμήματος (2013) (στα αγγλικά).
Χρήσιμοι σύνδεσμοι για περαιτέρω έρευνα:
- Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. web site: http://www.patriarchate.org/
- Εκκλησία της Ελλάδος. web site: http://www.ecclesia.gr/
Σχετικές Επαγγελματικές Οργανώσεις:
- Ιερός Σύνδεσμος Κληρικών Ελλάδος: http://iersynklellados.blogspot.gr/
- Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων: web site: http://www.petheol.gr/
- Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ): web site: http://www.olme.gr
Στατιστικά στοιχεία Βάσεων Εισαγωγής
Πανελλαδικές 2024
Κωδικός Μηχανογραφικού : 0107
Συντελεστής Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής 2024 : 0,80
Θέσεις εισακτέων ακαδ. έτος 2024-2025: 150 (από ΦΕΚ 22747 τ.Β’/14.05.2024)
Υπολογισμός Μορίων – Συντελεστές βαρύτητας πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων
Γενικό Λύκειο (από ΦΕΚ 5399 τ.Β’/19.11.2021)
1ο Επιστημονικό πεδίο: Ανθρωπιστικές, Νομικές & Πολιτικές Επιστήμες
Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία : 25 %
Αρχαία Ελληνικά : 30 %
Ιστορία : 20 %
Λατινικά : 25 %
Γενικό Λύκειο (με 90%):
Βαθμολογία Πρώτου Εισαγόμενου 2024 : 17.805
Βαθμολογία Τελευταίου Εισαγόμενου 2024: 9.400
Επαγγελματικό Λύκειο:
Δεν προβλέπεται πρόσβαση στους αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων για το ανωτέρω τμήμα.
Διαχρονική Εξέλιξη των Βάσεων Εισαγωγής Μαθητών Γενικού Λυκείου (GEL) με το 90%
Διαχρονική Εξέλιξη του Αριθμού των Εισακτέων