Ορισμός: Ο χειρουργός οδοντίατρος ασχολείται με τη διάγνωση, τη θεραπεία και την πρόληψη ασθενειών των δοντιών, των ιστών που τα περιβάλλουν και ολόκληρης της στοματικής κοιλότητας.
Περιγραφή: Οι εργασίες που μπορεί να κάνει ένας οδοντίατρος είναι: α) Σφραγίσματα, όπου αφαιρεί το χαλασμένο μέρος του δοντιού χρησιμοποιώντας τον οδοντιατρικό τροχό και διαμορφώνει κατάλληλα την κοιλότητα του δοντιού, ώστε να συγκρατηθεί το σφράγισμα και να μην ερεθιστούν οι ιστοί. β) Εξαγωγές, όπου αφαιρεί ολόκληρο το χαλασμένο δόντι από τη ρίζα του και όταν κρίνει απαραίτητο, μικροχειρουργικές επεμβάσεις σε δύσκολες περιπτώσεις αφαίρεσης δοντιών ή ριζών. γ) Ενδοδοντικές θεραπείες, όπου είναι κυρίως οι απονευρώσεις, δηλαδή αφαίρεση των νεύρων από τα χαλασμένα δόντια. δ) Ορθοδοντικές θεραπείες (που γίνονται από εξειδικευμένους οδοντιάτρους) κυρίως σε εφήβους για την καλή εμφάνιση και υγιεινή των δοντιών. ε) Περιοδοντικές θεραπείες, όπου αντιμετωπίζει τις ασθένειες των ούλων και των καλυμμένων τμημάτων των δοντιών και στ) Προσθετικές εργασίες, όπου τοποθετεί κινητές οδοντοστοιχίες (μασέλες), ή ακίνητες γέφυρες, στεφάνες, μεταλλοκεραμικές προσθέσεις και άλλα. Στην περίπτωση των κινητών προσθετικών εργασιών, σημαντικό ρόλο παίζει ο σωστός σχεδιασμός της δουλειάς και η καλή λήψη των αποτυπωμάτων. Αυτά δίνονται στη συνέχεια στον οδοντοτεχνίτη για την κατασκευή.
Ο οδοντίατρος χρησιμοποιεί αρκετά μηχανήματα και εργαλεία. Στο οδοντιατρείο υπάρχει η ειδική καρέκλα που κάθεται ο ασθενής, ο τροχός, η σιελαντλία, ο σωλήνας αέρος-νερού, οι σύριγγες, οι τσιμπίδες και άλλα οδοντιατρικά εργαλεία και υλικά. Απαραίτητη είναι η συσκευή των υπέρηχων, η συσκευή πολυμερισμού, ο αποστειρωτήρας άλατος, ο κλίβανος και το ακτινογραφικό μηχάνημα.
Προϋποθέσεις άσκησης: Ο οδοντίατρος με την απόκτηση του πτυχίου, αποκτά άδεια άσκησης επαγγέλματος από τη Περιφέρεια.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Απαραίτητα προσόντα του οδοντίατρου είναι η υψηλή επιστημονική του κατάρτιση, η άριστη γνώση όλων των νέων μεθόδων οδοντιατρικής, η δεξιοτεχνία, η σχολαστικότητα και η υπευθυνότητα. Χρειάζεται να είναι μεθοδικός, ψύχραιμος, συνεργάσιμος, να διαθέτει υπομονή και επικοινωνιακές δεξιότητες. Είναι σημαντικό, επίσης, να εμπνέει εμπιστοσύνη και αίσθημα ασφάλειας στους πελάτες του.
Οι επαρκείς γνώσεις πάνω στην προληπτική, διαγνωστική και θεραπευτική οδοντιατρική, καθώς και η συνεχής παρακολούθηση σεμιναρίων και συνεδρίων στην Ελλάδα και το εξωτερικό με σκοπό την ενημέρωσή του στις εξελίξεις της σύγχρονης οδοντιατρικής αλλά και της άρτιας οργάνωσης και του εξοπλισμού του ιατρείου του είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την παροχή καλύτερων υπηρεσιών στους πελάτες του.
Σπουδές:
Σπουδές οδοντιατρικής προσφέρονται στα τμήματα οδοντιατρικής των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Μπορεί επίσης κάποιος να φοιτήσει στη Στρατιωτική Σχολή Σ.Σ.Α.Σ., Τμήμα Οδοντιατρικής (Θεσσαλονίκη), και όταν αποφοιτά ονομάζεται -κατά κλάδο- ανθυπίατρος (ανθυπολοχαγός), σημαιοφόρος, ανθυποσμηναγός.
Οι παραπάνω σχολές προσφέρουν μεταπτυχιακές σπουδές, διετούς και τριετούς διάρκειας, σε διάφορους τομείς της οδοντιατρικής επιστήμης, για παράδειγμα, Ορθοδοντική, Ενδοδοντολογία, Περιοδοντολογία – Βιολογία Εμφυτευμάτων, Οδοντική και Ανωτέρα Προσθετική, Εμφυτευματολογία-Ακτινολογία, Οδοντική Χειρουργική, Προληπτική και Κοινωνική Οδοντιατρική, Οδοντιατρικά Βιοϋλικά, Παιδοδοντιατρική, Βιολογία Στόματος, κ.α
Για για την άσκηση του επαγγέλματος είναι απαραίτητη η άδεια που χορηγείται από το υπουργείο
Σπουδαιότητα: Η δουλειά του οδοντίατρου απαιτεί υπομονή, συστηματικότητα, συνέπεια και ψυχραιμία. Απαραίτητη επίσης είναι η ικανότητα της επικοινωνίας, ώστε να συναλλάσσεται ικανοποιητικά με πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους και να τους αντιμετωπίζει σε συνθήκες άγχους και πόνου. Ο λόγος του πρέπει να είναι κατανοητός από τους ασθενείς του, ώστε να τους καθησυχάζει και να εξασφαλίζεται η εμπιστοσύνη και η συνεργασία τους.
Είναι σημαντικό για τον οδοντίατρο να μπορεί να χειρίζεται με επιδεξιότητα λεπτά εργαλεία και γενικότερα τα μηχανήματα της δουλειάς του, να μετρά με ακρίβεια μικρές επιφάνειες και να φροντίζει για την τήρηση των κανόνων υγιεινής. Επίσης, θα πρέπει να έχει τη δεξιότητα να παίρνει αποφάσεις για το καλό των ασθενών του με βάση τις γνώσεις, την εμπειρία και την κρίση του. Τέλος, οφείλει να ενημερώνεται συνεχώς για τις εξελίξεις στην επιστήμη του.
Περιβάλλον ενασχόλησης: Μπορεί να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας λειτουργώντας ατομικό οδοντιατρείο, ή ως μισθωτός σε δημόσιες υπηρεσίες – ασφαλιστικά ταμεία, σε ιδιωτικές κλινικές και θεραπευτήρια, σε εργαστήριο ως ερευνητής, ή τέλος ως εκπαιδευτικός, διδάσκοντας μαθήματα της ειδικότητάς του (Πανεπιστήμιο, Τ.Ε.Ι., Ι.Ε.Κ.).
Επαγγελματικές συνθήκες: Το επάγγελμα του οδοντίατρου είναι δύσκολο και απαιτητικό, καθώς συνδυάζει τη λεπτή χειρωνακτική με την επιστημονική εργασία. Είναι κουραστικό λόγω ορθοστασίας, η άσκησή του απαιτεί υπευθυνότητα και ευσυνειδησία και ο επαγγελματίας οφείλει να προσφέρει τις υπηρεσίες του εκτάκτως σε επείγοντα περιστατικά, οποιαδήποτε ημέρα και ώρα.
Το επάγγελμα είναι ανθυγιεινό και υπάρχει πιθανότητα μετάδοσης διαφόρων ασθενειών, αν δεν τηρούνται τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης και προστασίας (μάσκες, γάντια, ειδικά γυαλιά, μέσα απολύμανσης). Παράλληλα, εκτός τις αντικειμενικές δυσκολίες των περιπτώσεων κάθε φορά, έχει να αντιμετωπίσει και τη δυστροπία, το φόβο και πολλές φορές τη μη συνεργασία των πελατών του, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται στο έργο του.
Ο οδοντίατρος εκτελεί την εργασία του εντός ιατρείου ή εργαστηρίου, σε καθαρό και ευχάριστο περιβάλλον. Εργάζεται κυρίως ατομικά και έχει στενή συνεργασία με τον οδοντοτεχνίτη. Το ωράριο εργασίας του ποικίλει. Όταν διατηρεί δικό του ιατρείο, εργάζεται συνήθως με ραντεβού και με ωράριο που εκείνος ρυθμίζει. Στο νοσοκομείο ή στη κλινική ακολουθεί το ωράριο της βάρδιας στην οποία εντάσσεται.
Γενικά σχόλια: Ο οδοντίατρος φροντίζει για την πρόληψη και αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται με την οδοντοστοιχία ή με τη στοματική κοιλότητα του ανθρώπου από τα παιδικά του χρόνια ως τη γεροντική ηλικία.
Ο οδοντίατρος χρειάζεται να διαθέτει ευχάριστη προσωπικότητα, σταθερότητα στις κινήσεις, να είναι ψύχραιμος, καθησυχαστικός και να δημιουργεί φιλικό περιβάλλον, ώστε να βοηθά τον ασθενή να ξεπερνά το φόβο του μπροστά στην οδοντιατρική καρέκλα.