Ορισμός: Ο μελισσοκόμος ασχολείται με την εκτροφή μελισσών, τη συγκομιδή και πώληση του μελιού, του βασιλικού πολτού, της κερήθρας και των άλλων προϊόντων που παράγει η μέλισσα.
Περιγραφή: Ειδικότερα, ο μελισσοκόμος συντηρεί και επισκευάζει τις κυψέλες, αυξάνει τη χωρητικότητα τους, ή ακόμα τοποθετεί καινούργιες, όταν ο πληθυσμός των μελισσών γίνει ιδιαίτερα μεγάλος. Συλλέγει το μέλι και το βασιλικό πολτό σε τέτοιες ποσότητες, ώστε να μείνει τροφή για το σμήνος, βάζει πρόσθετη τροφή στις κυψέλες για να συντηρηθούν οι μέλισσες την περίοδο του χειμώνα, ελέγχει την υγεία του σμήνους και τοποθετεί τα φάρμακα που μπορεί να χρειαστούν.
Η ενασχόληση με τη μελισσοκομία εξαρτάται από την εποχή του χρόνου. Έτσι, οι εποχές με τις περισσότερες εργασίες, είναι η άνοιξη και το καλοκαίρι, όπου συνήθως γίνεται η συγκομιδή του μελιού. Το χειμώνα και το φθινόπωρο γίνονται συνήθως εργασίες συντήρησης και προστασίας του σμήνους, όπως παροχή τροφής και φαρμάκων για την αντιμετώπιση ασθενειών και γενική επίβλεψη.
Ο μελισσοκόμος χρησιμοποιεί διάφορα μέσα για την προστασία από τα τσιμπήματα των μελισσών, όπως μάσκα και στολή, καθώς και ορισμένα όργανα για τη συγκομιδή όπως ο “μελιτοεξαγωγέας” και το “καπνιστήρι”.
Προϋποθέσεις άσκησης:Για την άσκηση του επαγγέλματος απαιτείται άδεια που εκδίδεται από το Υπουργείο Γεωργίας και προϋποθέτει την ιδιοκτησία τουλάχιστον μιας μονάδας μελισσών με περισσότερες από 120 κυψέλες.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Απαραίτητες προϋποθέσεις για την ενασχόληση με το επάγγελμα του μελισσοκόμου, είναι η υπομονή και η αγάπη για τη φύση. Η ικανότητα αντίληψης του χώρου για την εύρεση καλών τοποθεσιών για τα σμήνη, η προσοχή και η ψυχραιμία, η συνέπεια, η εργατικότητα, η ανοχή σε ουσίες που προκαλούν αλλεργία, η σωματική δύναμη και αντοχή, η επιδεξιότητα καθώς και η ικανότητα για τον προσδιορισμό της τροφής που πρέπει να μείνει στις κυψέλες μετά τη συγκομιδή του μελιού, αποτελούν απαραίτητα χαρακτηριστικά εκείνου που θέλει να ασχοληθεί με αυτό το επάγγελμα.
Σπουδές:
Η εκπαίδευση στη μελισσοκομία μπορεί να γίνει στην ειδικότητα Τεχνικός Ζωικής Παραγωγής των Επαγγελματικών Λυκείων.
Κατάρτιση ή ειδίκευση στη μελισσοκομία, παρέχεται επίσης στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης.
Σπουδαιότητα: Το επάγγελμα του μελισσοκόμου προϋποθέτει υπομονή και αγάπη για τη φύση. Η ικανότητα αντίληψης χώρου για την εύρεση καλών τοποθεσιών για τα σμήνη είναι χρήσιμη, ενώ απαραίτητη είναι η επιδεξιότητα καθώς και η ικανότητα για τον προσδιορισμό της τροφής που πρέπει να μείνει στις κυψέλες μετά την συγκομιδή του μελιού.
Περιβάλλον ενασχόλησης: Ο μελισσοκόμος στην Ελλάδα συνήθως αυτοαπασχολείται, διατηρώντας τα δικά του σμήνη. Μπορεί να συμμετέχει σε συνεταιρισμούς. Παράλληλα μπορεί να εργαστεί στο Υπουργείο Γεωργίας και στο Ινστιτούτο Μελισσοκομίας.
Ορισμένες φορές αντιμετωπίζει πρόβλημα για την πώληση του προϊόντος του σε ικανοποιητικές τιμές. Επειδή το επάγγελμα αυτό είναι εποχιακό, πολλοί αγρότες το εξασκούν παράλληλα με τις υπόλοιπες γεωργικές εργασίες τους.
Επαγγελματικές συνθήκες: Η εργασία του μελισσοκόμου είναι ατομική και χειρωνακτική. Ορισμένες μετακινήσεις μερικές φορές είναι απαραίτητες για τη μεταφορά του σμήνους σε περιοχές με καλύτερη ανθοφορία στα φυτά. Από γύρη συγκεκριμένων φυτών, ιδιαίτερα του θυμαριού, παράγεται μέλι καλής ποιότητας και αρωματικό.
Για αλλεργικούς ανθρώπους τα τσιμπήματα της μέλισσας είναι επικίνδυνα, ακόμη και με τη χρήση των προστατευτικών εξαρτημάτων. Η εργασία γίνεται στην ύπαιθρο, ενώ το επάγγελμα είναι εποχιακό. Πολλά άτομα ασχολούνται ερασιτεχνικά με τη μελισσοκομία διατηρώντας μικρό αριθμό κυψελών.
Γενικά σχόλια: Παραδοσιακό επάγγελμα αυτό του μελισσοκόμου, ασκείται από επαγγελματίες και ερασιτέχνες που έχουν αγάπη για την ύπαιθρο, τη φύση και το πλούτο της.