Ορισμός: Ο συμβολαιογράφος έχει την έννομη δικαιοδοσία να πιστοποιεί την ορθότητα, πιστότητα και αυθεντικότητα ορισμένων εγγράφων και να νομιμοποιεί τις σχετικές συναλλαγές μεταξύ των ανθρώπων.
Περιγραφή: Ειδικότερα, ο συμβολαιογράφος συντάσσει και φυλάει στο αρχείο του έγγραφα με τα οποία αποδεικνύονται οι νόμιμες συμφωνίες ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα άτομα (συμβόλαια), ένορκες καταθέσεις και βεβαιώσεις, διαθήκες και γενικά έγγραφα που αποτελούν αποδεικτικά στοιχεία διάφορων δικαιοπραξιών.
Ακόμη, ο συμβολαιογράφος εκδίδει έγκυρα αντίγραφα και περιλήψεις των παραπάνω εγγράφων, είναι υπεύθυνος για τη διεξαγωγή ορισμένων νομικών πράξεων, όπως πλειστηριασμών, κρατάει τα αρχεία άλλων συμβολαιογράφων που έχουν αποχωρήσει από το επάγγελμα, εισπράττει και αποδίδει στο δημόσιο τους φόρους που αναλογούν στις δικαιοπραξίες και συμβουλεύει τους πελάτες του για την καλύτερη διεκπεραίωση των αγορών, πωλήσεων, μεταβιβάσεων ή συμφωνιών που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν.
Προϋποθέσεις άσκησης: Για το διορισμό του σε κάποια έδρα, μετά τη διετή πρακτική άσκηση κοντά σε δικηγόρο, απαιτούνται εξετάσεις ενώπιον επιτροπής νομικών.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες: Ο συμβολαιογράφος πρέπει να εμπνέει εμπιστοσύνη, να διαθέτει υπομονή, ψυχραιμία και ευχέρεια στο γραπτό και προφορικό λόγο. Πρέπει να διακρίνεται για την εντιμότητα, την αμεροληψία και τη δυνατότητά του να εξηγεί με σαφήνεια στους συναλλασσόμενους τις υποχρεώσεις και δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν, υπογράφοντας τα συντασσόμενα έγγραφα.
Τέλος, απαιτείται να είναι μεθοδικός, οργανωτικός και οπωσδήποτε ευσυνείδητος, έντιμος και εχέμυθος.
Σπουδές: Βασικές σπουδές παρέχονται στα τμήματα Νομικής των Πανεπιστημίων. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Βασική προϋπόθεση για να διοριστεί κάποιος συμβολαιογράφος είναι να έχει εργαστεί ως δικηγόρος ή δικαστικός λειτουργός για δύο χρόνια.
Σπουδαιότητα: Τα προσόντα που χρειάζονται για την άσκηση του επαγγέλματος είναι η υπευθυνότητα και τιμιότητα, η σωστή κρίση και η αμεροληψία. Ακόμα, η υπομονετικότητα, η ευγένεια, η κοινωνικότητα και η διαλλακτικότητα, θεωρούνται απαραίτητα χαρακτηριστικά για την καθημερινή συνδιαλλαγή του συμβολαιογράφου με τους πελάτες του. Απαραίτητο είναι να μπορεί ο συμβολαιογράφος να εμπνέει εμπιστοσύνη στους άλλους.
Χρειάζεται επίσης να έχει ευχέρεια στο γραπτό και προφορικό λόγο κάνοντας σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας και των νομικών όρων που χρησιμοποιεί. Χρήσιμο επίσης είναι να μπορεί να διαχειρίζεται το χρόνο εργασίας του αποτελεσματικά, περιορίζοντας τους πελάτες στα απαραίτητα για τη σύνταξη των συμβολαίων και να οργανώνει και συνθέτει τις πληροφορίες του με ακρίβεια και σαφήνεια.
Περιβάλλον ενασχόλησης: Το επάγγελμα του συμβολαιογράφου είναι κλειστό. Όταν υπάρχουν κενές θέσεις σε διάφορους νομούς, καταλαμβάνονται από τον πίνακα επιτυχόντων στις σχετικές εξετάσεις.
Επαγγελματικές συνθήκες: Πρόκειται για μια πνευματική εργασία με αρκετές ευθύνες, ένταση και πολλά καθήκοντα. Ο συμβολαιογράφος εργάζεται στο γραφείο του με ημερήσιο ωράριο. Ορισμένες φορές, η σύνταξη και ανάγνωση κάποιου συμβολαίου στους ενδιαφερόμενους μπορεί να διαρκέσει πολλές ώρες. Αν κάποιος από τους συμβαλλόμενους δεν μπορεί να πάει στο γραφείο του συμβολαιογράφου για διάφορους λόγους, ο συμβολαιογράφος υποχρεώνεται να τον επισκεφθεί στο σπίτι του, ακόμα και νυκτερινές ώρες, όπως στην περίπτωση μιας επείγουσας διαθήκης. Με την ανάληψη των καθηκόντων του αναλαμβάνει και τις υποθέσεις του συναδέλφου που αντικαθιστά, έχοντας σε μεγάλο βαθμό εξασφαλισμένο πελατολόγιο και υψηλές αμοιβές.
Ο συμβολαιογράφος έρχεται καθημερινά σε επικοινωνία με συνεργάτες και πελάτες. Ο χώρος εργασίας του είναι συνήθως άνετος και ευρύχωρος για την ευκολότερη και καλύτερη εξυπηρέτηση τόσο του ίδιου, όσο και των πελατών του.
Επαγγελματικές οργανώσεις: Ο φορέας που εκπροσωπεί το επάγγελμα είναι ο Σύλλογος Συμβολαιογράφων.
Γενικά σχόλια: Ο συμβολαιογράφος είναι υποχρεωμένος να κάνει όλες τις δικαιοπραξίες που απαιτούνται από το νόμο, με εχεμύθεια, αμεροληψία και με πίστη προς τις αρχές του Συντάγματος.
Το επάγγελμα του συμβολαιογράφου είναι ένα επάγγελμα κοινωνικά αποδεκτό, σεβαστό, με κύρος και με πολύ καλές αποδοχές.