Ορισμός: Ο τεχνολόγος τροφίμων ασχολείται με την επεξεργασία, τη συσκευασία, τη μεταφορά, την αποθήκευση και τoν έλεγχο της ποιοτικής κατάστασης των τροφίμων.
Περιγραφή: Ο τεχνολόγος τροφίμων επιβλέπει τις εργασίες για την επεξεργασία των πρώτων υλών φυτικής ή ζωικής προέλευσης από το στάδιο της συλλογής τους ως τη δημιουργία του τελικού προϊόντος που διατίθεται προς κατανάλωση. Φροντίζει, ακόμα, για τον ποιοτικό έλεγχο των παραγομένων τροφίμων, την τυποποίησή τους και τη δημιουργία νέων ειδών.
Μικροσκόπια, αεριοχρωματογράφοι, ηλεκτρονικός υπολογιστής, σπεκτοφωτόμετρα, φαρινογράφοι, κλίβανοι και γενικά ειδικός μηχανολογικός και εργαστηριακός εξοπλισμός είναι απαραίτητα εργαλεία για τον τεχνολόγο τροφίμων.
Όταν ο τεχνολόγος τροφίμων εργάζεται σε εργοστάσιο, εποπτεύει το χειρισμό των συσκευών με τις οποίες γίνεται η βιομηχανική επεξεργασία των τροφίμων, μελετά τους τρόπους και τα μέσα συσκευασίας τους για τη βέλτιστη διατήρησή τους, εποπτεύει τις μηχανές συσκευασίας και διατηρεί αρχείο των εργασιών που αφορούν την επεξεργασία των τροφίμων. Επίσης, ο τεχνολόγος τροφίμων έχει την ευθύνη για την εκπαίδευση και το συντονισμό των εργασιών των ατόμων που εργάζονται στον τομέα του.
Όταν ο τεχνολόγος τροφίμων εργάζεται σε εργαστήριο προβαίνει σε φυσικές, μικροβιολογικές και οργανοληπτικές δοκιμές για τον έλεγχο των πρώτων υλών των τροφίμων, καθώς και των τελικών προϊόντων, αναζητά τρόπους για τη βελτίωση των προϊόντων που υπάρχουν και προσπαθεί να δημιουργήσει νέα προϊόντα.
Όταν ο τεχνολόγος τροφίμων εργάζεται εκτός εργαστηρίου, επιθεωρεί τους τόπους παραγωγής και τυποποίησης τροφίμων, δίνει οδηγίες για τον έλεγχο της ποιότητας και της υγιεινής των προϊόντων και επιβλέπει τη μεταφορά και αποθήκευση των τροφίμων, ώστε να μη διατρέχουν κίνδυνο αλλοίωσης.
Προϋποθέσεις άσκησης: Για την άσκηση του επαγγέλματος δεν απαιτείται αντίστοιχη άδεια.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες: Πρέπει να είναι υπομονετικός, δημιουργικός, μεθοδικός και να εκτελεί με ακρίβεια την εργαστηριακή εργασία που απαιτεί το επάγγελμα. Πρέπει να έχει επαρκείς γνώσεις μηχανικής, για να μπορεί να εποπτεύει και να ελέγχει τις μηχανές επεξεργασίας και συσκευασίας, καθώς και να διαθέτει διοικητικές ικανότητες, ώστε να μπορεί να κατευθύνει το προσωπικό που εργάζεται στην επεξεργασία και τον ποιοτικό έλεγχο των τροφίμων.
Σπουδές: Σπουδές παρέχονται από τα Τμήματα Τεχνολογίας Τροφίμων. Διασύνδεση με το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα.
Σπουδαιότητα: Ο τεχνολόγος τροφίμων χρειάζεται να είναι μεθοδικός και προσεκτικός κατά την εκτέλεση της εργασίας του και να έχει τεχνική αντίληψη. Επίσης, σημαντικό είναι να διαθέτει διοικητικές ικανότητες και να μπορεί να εργάζεται ατομικά αλλά και ομαδικά. Πρόκειται για επάγγελμα που σχετίζεται με τον πολύ ευαίσθητο τομέα της δημόσιας υγείας. Για το λόγο αυτό θα πρέπει ο τεχνολόγος τροφίμων να έχει πλήρη συναίσθηση της ευθύνης του. Τέλος, χρειάζεται να διαθέτει ευχέρεια στη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και να γνωρίζει τουλάχιστον μια ξένη γλώσσα.
Περιβάλλον ενασχόλησης: Ο τεχνολόγος τροφίμων μπορεί να εργαστεί σε υπηρεσίες των Υπουργείων Γεωργίας, Εμπορίου, στο Γενικό Χημείο του Κράτους, σε υπηρεσίες αγορανομίας και ελέγχου τροφίμων, σε βιοτεχνίες και βιομηχανίες τροφίμων ως υπεύθυνος τμημάτων παραγωγής, ή τμημάτων ποιοτικού ελέγχου των προϊόντων.
Επίσης, μπορεί να εργαστεί και σε μονάδες αποθήκευσης και συντήρησης τροφίμων. Ακόμα, ο τεχνολόγος τροφίμων μπορεί να εργαστεί στο χώρο του εμπορίου, στη διακίνηση πρώτων υλών απαραίτητων για την παραγωγή και τυποποίηση των τροφίμων. Τέλος, μπορεί να εργαστεί ως υπεύθυνος σε μονάδες μαζικής σίτισης, φοιτητικές ή μαθητικές εστίες, κατασκηνώσεις, οικοτροφεία, ξενοδοχεία ή οργανισμούς μεταφορών. Ως ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να αναλάβει μελέτες εγκατάστασης, οργάνωσης και λειτουργίας βιομηχανιών τροφίμων.
Επαγγελματικές συνθήκες: Πρόκειται για επάγγελμα με πολλές ευθύνες και αρμοδιότητες, αφού ο τεχνολόγος τροφίμων είναι υπεύθυνος για την ποιότητα του προϊόντος που θα δοθεί για κατανάλωση στο ευρύ κοινό. Όταν ο τεχνολόγος τροφίμων κάνει δειγματοληψία, έλεγχο πρώτων υλών και τελικών προϊόντων, εργάζεται είτε στον κλειστό χώρο του εργαστηρίου. Όταν εποπτεύει τους εργάτες και ελέγχει τη λειτουργία των μηχανών επεξεργασίας τροφίμων, εργάζεται στους χώρους του εργοστασίου, κάτω από δύσκολες συνθήκες εξαιτίας του θορύβου, του τεχνητού φωτισμού και των έντονων οσμών.
Αρκετές φορές ο τεχνολόγος τροφίμων εργάζεται στο ύπαιθρο, επιθεωρώντας τους χώρους παραγωγής των γεωργικών προϊόντων που χρησιμεύουν ως πρώτες ύλες παρασκευής τροφίμων. Στην περίπτωση αυτή εκτίθεται στις καιρικές συνθήκες και η σωματική κόπωση είναι μεγάλη.
Το ωράριο και οι αποδοχές του εξαρτώνται από τον τομέα στον οποίο εργάζεται (ιδιωτικός, δημόσιος). Όταν εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας το ωράριο καθορίζεται από το φόρτο εργασίας.
Γενικά σχόλια: Το επάγγελμα του τεχνολόγου τροφίμων απαιτεί μεγάλη υπευθυνότητα, αφού αφορά τον έλεγχο της ποιότητας των τροφίμων από το πρώτο στάδιο παραγωγής τους ως την τελική φάση πριν από τη διάθεσή τους στην κατανάλωση.
Ο τεχνολόγος τροφίμων μπορεί να εργαστεί σε βιομηχανίες τροφίμων, σε υπηρεσίες του δημοσίου, σε μονάδες μαζικής σίτισης, στο εμπόριο.
Ο τεχνολόγος τροφίμων ειδικεύεται είτε σε προϊόντα ζωικής προέλευσης είτε σε προϊόντα φυτικής προέλευσης.